2016’da dolar kaç TL olur ?

Bakıldığında TL varlıkları açısından Kasım ayı genel seçimleri öncesi birçok senaryo çizilmiş ve bu senaryoların içerisinde iyi, kötü ve felaket senaryoları üzerinden tahminler yapılmıştı. Gördüğümüz kadarıyla ne çok korkulan oldu, ne de TL varlıkları açısından tam anlamıyla istikrar sağlandı.

2015’de İç Piyasada Yaşanan Önemli Gelişmeler;

    Uluslararası derecelendirme kuruluşlarının Türkiye ile ilgili değerlendirmelerinde değişiklik olmadı

    TCMB’nin de 20 Ocak ve 24 Şubat toplantıları dışında faizlerde bir değişikliğe gitmediğini hatırlıyoruz. Ayrıca Türkiye'de 7 Haziran’da yapılan genel seçimler sonucunda hiçbir partinin tek başına hükümet kuracak çoğunluğa ulaşamamasına işaret etmesi sonrasında, borsa ve kurda sert hareketler göze çarpmıştı.

    Partilerin koalisyon görüşmelerinden olumlu bir sonuç çıkmaması sonrasında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 20 Ağustos'ta erken seçime gidileceğini açıklamıştı. Ak Parti 1 Kasım seçimlerinde %49,50 oy alarak yeniden tek başına iktidar oldu.

    Seçimlerin ardından siyasi belirsizliğin ortadan kalkması yurt içi piyasalarda olumu bir havanın hakim olmasına neden olmuştur. Negatif gelişmeler ağırlıkta olmasına rağmen Türkiye ekonomisi 2015 yılının ilk çeyreğinde yıllık bazda % 2.3, ikinci çeyreğinde % 3.8 ve üçüncü çeyreğinde % 4 büyüme kaydetmiştir.

    Son olarak hafızalarda tazeliğini koruyan 24 Kasım'da Türk hava sahasını ihlal eden Rus savaş uçağının düşürülmesiyle meydana gelen krizi hatırlıyoruz. Sert açıklamalar ve iki ülkenin birbirlerine karşı uygulayacağını açıkladığı yaptırımlar sonrasında piyasalarda dalgalanmalar artmıştı.

2015’de Dış Piyasada Yaşanan Önemli Gelişmeler;

    2015 yılına küresel piyasalarda Yunanistan merkezli gelişmeler ışığında giriş yapılmıştı. Birçok sol grubun oluşturduğu bir parti olan Syriza’nın seçimleri kazanması özellikle parite tarafında önemli izler bıraktı desek, yanlış olmayacaktır. 

    Amerika Merkez Bankası (FED) toplantıları ve uyguladıkları politikalar da gündemin ana başlıkları arasında yer almıştı. 

    Yılın son ve en önemli FED toplantısından, gösterge faiz oranının 0,25 puan artırılarak yüzde 0,25-0,50 aralığına yükseltilmesi kararı çıktı. Böylece 2006 yılından bu yana ilk kez faiz artıran FED, yeni bir dönemin de kapısını aralamış oldu.

    Ağustos ayını hatırlayacak olursak, Çin başta olmak üzere Avrupa ekonomilerindeki talebin zayıf seyrini sürdürmesi, jeopolitik risklerin artması ve Çin’den gelen art arda devalüasyon hamleleri sonrasında yükselen küresel riskler kelimenin tam anlamıyla zirve yapmıştı.

    Çin'de 3. çeyrek GSYH artışı, ülkenin ekonomisine ilişkin tedirginlikleri haklı çıkararak yüzde 6.9 ile 2009 yılından bu yana en yavaş büyümeye işaret etmişti.

    Son olarak 4 Aralık’ta Avusturya'nın başkenti Viyana'da gerçekleştirilen OPEC 168. Bakanlar Toplantısı sonrasında günlük petrol üretim miktarının değiştirilmemesi kararı alınması ile petrol fiyatları 40 Dolar altına sürüklendi. 

TL için en iyi ve en kötü senaryolar neler olabilir ?

2016 senesi içinde TL varlıkları için en iyi senaryo sanırım; Türkiye ile Rusya arasında devam eden siyasi krizin taraflar arasında çözüme kavuşması ve bu yönde adımlar atılması pozitif bir gelişme olarak sayılacaktır. Yıl içerisinde Türkiye - AB ilişkilerinin uzun bir aradan sonra yeniden satır arasından çıkarılarak gündeme yerleşmesi önemli bir gelişme olarak karşımıza çıktı. 2016 yılı içinde AB ile bazı fasılların açılıp olumlu olarak sonlanması durumunda, iç tarafta siyasi istikrarın sağlandığı yönünde çok daha güçlü sinyaller verecektir. Siyasi kanatta yaşanan bu pozitif havayla 2,80 seviyelerine kadar gerileyen bir kurun bizleri beklediğini söyleyebilirim.

Hatırlayacağımız üzere 2015 senesi içinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB)’ nın faiz duruşu zaman zaman eleştiri almış ve bankanın üzerinden yapılan bağımsızlık tartışmaları, TL varlıklarını zayıflatmıştı. Kurun  önümüzdeki  yıl 2,80 seviyelerine kadar gerilemesi durumunda, Merkez Bankası’na yönelik “faiz indir” baskıları artış gösterebilir. Buna bağlı olarak da kurda yaşanan geri çekilme sonlanabilir ve yeniden psikolojik eşik olan 3,00 seviyelerine doğru yükseliş hareketi görebiliriz.

Dolarda şu ana kadar yaşanan değer kazanımının özel sektörün borcunu 180 milyar doların üzerine taşıdığını görüyoruz. Kurun gelecek yıl yeniden 2,80 seviyelerine gerilemesi borcu olan şirketlerin dolar yükümlülüklerini azaltmasına katkı sağlayabilir. Özel sektörden böyle bir hamlenin gelmesi durumunda, dolarda yaşanacak olası gevşemeler  sınırlı kalması beklenebilir.

Önümüzdeki yıl da piyasalara yönü Fed verecek !

Önümüzdeki yıl da ABD ekonomisinin toparlanma eğilimi ve Fed’ in faiz hamlelerine devam edecek beklentisinin yanında, iç tarafta negatif haber akışının süregelmesi ile birlikte döviz kurunda üst tarafta yıl içerisinde 3,20 -3,25 seviyeleri test edilebilir. Kurun geldiği bu seviyeler özel sektöre darbe vurabilir ve borç yükünün daha da artması sonucu işsizlik oranlarının da dahil olduğu makroekonomik yapının bozulması, Merkez’i faiz silahını kullanarak kura müdahale etmesi beklenebilir. Bankanın uyguladığı faiz politikalarıyla kurda gelinen 3.10-3.15 seviyelerinde dengelenme söz konusu olabilir ancak döviz kurundaki bu seviyeler bile özel sektörün maliyetlerinin azaltılmasına çare olmayacağını söylemek yanlış olmaz.

2016 senesi içinde Fed politikalarına bağlı olarak doların güçlenmeye devam edecek olması, yurt içi ve yurt dışı tarafta yaşanacak olası gelişmelerin kuru yıl içerisinde ortalama 3,15 -3,18 bandına taşıyacağını düşünüyorum.