Döviz Tutanlar Kaybedecek

11.12.2000 - 00:00 | Son Güncelleme :

2001 yılında dolar en fazla yüzde 16 değer kazanacak.


Parasını faizler yerine dövizde tutan tasarruf sahipleri ciddi gelir kaybına uğrarken, parasını faizlerde değerlendirenler reel gelir elde edecek. İstikrar programının bir yılı geride kalmak üzere. 18 Kasım`da başlayan, geçen haftaya kadar süren büyük döviz çıkışı bir anda Türkiye`yi devalüasyonun eşiğine getirdi. Yabancı yatırımcılar 7.5 milyar dolar alıp piyasadan çıktılar. Faizler fırladı. Tahvil piyasasında faizler yüzde 40`lardan yüzde 80`lere, günlük repo işlemlerinde ise faizler bir ara yüzde 2000`lere çıktı. Herşey altüst olurken, değişmeyen bir tek döviz fiyatlarıydı. Merkez Bankası para programından taviz vermeyerek, yıl sonu dolar kurlarında bir oynama olmayacağını açıkca ilan etti. Ancak, döviz rezervlerindeki ani düşüş, istikrar programının toptan imha edecek bir devalüasyon tehlikesi yarattı. Tüm yabancı yatırım bankaları yatırımcılarını bu tehlikeden haberdar etti.1994 yılında, doların kısa bir süre içinde 14 bin liradan 40 bin lira seviyesine çıktığını iyi hatırlayanlar, bu ülkede tasarrufların döviz cinsinden tutulmasının ne kadar isabetli olduğu üzerine yorum bile yaptılar. Aslında döviz tevdiat hesapları da halkın henüz istikrar programına inanmadığını gösteriyordu. Toplam mevduatların büyük bölümü hala döviz hesaplarında tutuluyor. Şu anda bu hesaplarda 22 milyar mark ve 9.9 milyar dolar bulunuyor.


Ama beklenen olmadı. Parasını döviz cinsi tutanların bu yıl enflasyonun altında bir gelir elde edecekler! Gelecek yıl ise kendileri için çok daha ciddi bir kayıp söz konusu olacak. İşte nedenleri

1)IMF son krizde Türkiye`nin arkasında yer aldı. Merkez Bankası`na rezervlerinde tutmak üzere 7.5 milyar dolar vereceğini açıkladı. Bu açıklama üzerine Türkiye`den kaçan döviz geri gelmeye başladı. Geçen hafta 1.5 milyar dolar giriş yaptı.

2)Dünyanın etkin yatırım bankaları ve gazeteleri Türkiye`de devalüasyon tehlikesinin kalmadığını açıkladılar.

3)Faiz oranlarının artışı, getirilen ek vergiler 2001 yılında ekonomik büyümenin yavaşlayacağını gösterdi. Nitekim bunun ilk sinyalini Tofaş verdi. Tofaş 1.900 işçisini yarım maaş karşılığında izne çıkardı ve tüketim tasarrufa kaymakta açıklamasını yaptı.

4)Ekonomik yavaşlama, ithalatı frenleyici bir etki yaratacak. Döviz ihtiyacı azalacak.

5)2000 yılında petrolün varil fiyatı 36 dolarlara kadar tırmandı. Türkiye 2 milyar dolar ek bir fatura çıkmasına yol açan bu gelişme şimdi tersine dönmeye başladı. Petrolün varil fiyatı 25 dolar civarına düştü. 2001`de bu seviyelerden işlem görmesi bekleniyor. Bu ise bu yıl uçup giden 2 milyar doların gelecek sene Hazine`de kalmasını sağlayacak.

6)Bir başka önemli gelişme ise euro`nun dolar karşısında değer kazanmasıyla yaşanıyor. Türkiye`nin 2000 yılı ihracatı miktar bazında artarken, değer bazında düştü. Çünkü ihracatta euronun ağırlığı daha fazlaydı. Dolar, euro karşısında değer kazanınca dolar cinsi kazandığımız dövizin miktarı düştü. Şimdi tersi durum yaşanıyor. Euro değer kazanıyor. Bu ihracata olumlu yansıyacak.

7)Hükümet Türk Telekom ve THY`nin özelleştirileceğini açık bir dille dünyaya duyurdu. Özelleştirmelerden gelecek döviz Türkiye`ye rahatlatacak.

8)Tüm bu gelişmeler ışığında en zor günlerde bile para programını değiştirmeyen Merkez Bankası`nın daha güçlü olmasına yol açacak ve kurlar istenilen seviyelerde gerçekleşecek.

9)Enflasyon toptan eşyada hedeflenenin üzerinde olmasına rağmen yine de önemli ölçüde düştü. 12 aylık enflasyon toptan eşyada yüzde 35 civarında olacak. Gelecek sene bu olumlu gelişmelerin ışığında enflasyonda hedeflenen yüzde 10`lar seviyesi mümkün olmasa bile düşmeye devam edecek.

10)Sonuç: Parasını dövizde değerlendiren 2001 yılı sonunda ciddi kayıplara uğrayacak. Yabancı yatırımcılar bile dolar ve marklarını Türkiye`de TL piyasalarında değerlendirirken, döviz tevdiat hesaplarında para tutan mevduat sahipleri para kaybetmeye devam edecek. (YENİ BİNYIL)
Bu haberi okuyanlar bunları da okudu
 
  • BIST
  • DOLAR
  • EURO
  • ALTIN
9.080 Değişim: 3,10% Hacim : 97.150 Mio.TL Son veri saati : 18:05
Düşük 8.864 28.03.2024 Yüksek 9.080
Açılış: 8.864
32,3621 Değişim: 0,14%
Düşük 32,2788 29.03.2024 Yüksek 32,5108
Açılış: 32,3174
35,0203 Değişim: -0,13%
Düşük 34,8774 29.03.2024 Yüksek 35,3786
Açılış: 35,0651
2.325,43 Değişim: 0,22%
Düşük 2.318,08 29.03.2024 Yüksek 2.334,74
Açılış: 2.320,42
bigpara

Copyright © 2024 Tüm hakları saklıdır.
Hürriyet Gazetecilik Matbaacılık A.Ş.

YASAL UYARI:
Piyasa verileri Foreks Bilgi İletişim Hizmetleri A.Ş. tarafından sağlanmaktadır. Üye girişi yapılan Canlı Borsa sayfaları haricinde Hisse senedi verileri 15 dk gecikmelidir. Tahvil-Bono-Repo özet verileri her durumda 15 dk gecikmelidir.

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bununla beraber gerek site üzerindeki, gerekse site için kullanılan kaynaklardaki hata ve eksikliklerden ve sitedeki bilgilerin kullanılması sonucunda yatırımcıların uğrayabilecekleri doğrudan ve/veya dolaylı zararlardan, kar yoksunluğundan, manevi zararlardan ve üçüncü kişilerin uğrayabileceği zararlardan dolayı Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık A.Ş hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

BIST isim ve logosu "Koruma Marka Belgesi" altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez.

BIST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BIST'e ait olup, tekrar yayınlanamaz.