Primli Endeks Kalmadı

Geçtiğimiz yılki hızlı çıkışın realizasyonunun yaşandığı 2000`de, değer kazanan sektör endeksi kalmadı. Bu yıl en fazla düşen endeks kimya - petrol endeksi olurken, yatırım ortaklığı endeksi aşağı trende direndi.


1998 yılını global krizle birlikte Türkiye`de yaşanan siyasi belirsizliklerin etkisiyle yüzde 25`lik kayıpla kapatan, geçtiğimiz yıl ise yüzde 485`le değer artışıyla gelişmekte olan ülke borsaları içinde ikinci sırada yer alan İMKB`de 2000 yılında değer kazanan endeks kalmadı. 1999`un aralak ayında başlayan ve endeksin yılın son ayını yüzde 79.7`lik değer artışıyla tamamlamasına neden olan iyimser hava, 2000`in ocak ortasına kadar devam etti. Ocak - mart arasında yatay hareket eden endeks, marttan sonra başlayan ve geçtiğimiz ay hızlanan düşüş trendiyle dolar bazında 20 ay önceki seviyesine geriledi. İMKB`de yılın son haftasına girilirken sektörel bazda değer kazanan endeks kalmazken, en fazla değer kaybı yüzde 41.8`le kimya - petrol endeksinde gerçekleşti. Geçtiğimiz yılın yüzde 613`le en fazla değer kazanan endeksi olan Holding sektörü yüzde 40.9 oranında gerilerken, yatırım ortaklıkları endeksi yüzde 6.1 ile en az değer kaybeden endeks oldu.


46.5 MİLYAR DOLARLIK KAYIP;

İMKB - 100 endeksinin yüzde 38 oranında değer kaybettiği bu dönemde piyasa değeri de, hisse senetlerini bu yıl halka arz eden 35 yeni şirkete rağmen, 1999 kapanışına göre 46.5 milyar dolarlık kayıpla 114.2 milyar dolardan 67.7 milyar dolara geriledi. Hisse senetlerini bu yıl halka arz eden hisse senetlerinin üçte ikisinden fazlası değer kaybına uğradı. Halka arz edildiği sırada 17 milyar dolarlık değeriyle İMKB`nin piyasa değeri en yüksek şirketi olan Turkcell, arzdan sonra 9.2 milyar dolarlık kayba uğradı. Ocak ayını yüzde 10`luk değer artışıyla tamamlayan endeks yılın ilk 5 ayında yüzde 6.5 oranında yükseldi. Temmuz, ağustos ve eylül aylarını düşüşle tamalayan endeks, ekim ayında yüzde 16 oranında yükseldi.


KRİZ PAHALIYA MALOLDU;

Mali piyasalarda kasım ayında yaşanan gelişmeler, İMKB`yi de adeta sarstı. Bankaların döviz alımlarıyla başlayan süreç Merkez Bankası`nın döviz rezervlerini 7 milyar dolar eksiltip, gecelik faizleri yüzde 2000 seviyesine çıkarırken, İMKB endeksinin de yüzde 35 oranında değer kaybetmesine neden oldu. İMKB kasım ayındaki hızlı düşüşün ardından, gelişmekte olan ülke borsaları arasında en fazla değer kaybeden ikinci borsa konumuna gelirken, geçtiğimiz yılki tahtını da kaptırdı. Kasım ayındaki düşüş piyasa değerinin ise 33 milyar dolarlık azalışla 62 milyar 723 milyon dolara gerilemesine neden oldu.


BANKALARIN YARISI ERİDİ;

Geçtiğimiz yılı yüzde 527 ile en fazla değer kazanan üçüncü endeks olarak tamlayan banka sektörü 2000`nin son haftasına yüzde 40`lık kayıpla girdi. Bankaların 1999 sonunda 36 milyar 810 milyon dolar olan piyasa değeri, geçtiğimiz hafta kapanışı itibariyle yüzde 50.5`lik kayıpla 18 milyar 233 milyon dolara geriledi. İMKB`nin 4 lokomotif hissesi olan İş Bankası, Yapı Kredi Bankası, Garanti Bankası ve Akbank`nın 1999 sonunda 32 milyar 689 milyon dolar olan piyasa değeri, 16.3 milyar dolara gerilerken, İş Bankası 4.7 milyar dolar, Yapı Kredi Bankası 4.8 milyar dolar, Garanti Bankası 2.5 milyar dolar ve Akbank 4.2 milyar dolarlık kayba uğradı. İMKB`nin bir diğer lokomotif sektörü olan ve 1999`un yüzde 613`le en fazla değer kazanan endeksi olan holdingler, bu 40.9`luk kayba uğradı. Holdinglerin 1999 sonunda 21 milyar dolar olan piyasa değeri, geçtiğimiz hafta kapanışı itibariyle 11 milyar dolara geriledi. Mali sektörün 1999 sonunda toplam 60 milyar dolar olan değeri 31 milyar dolara gerilerken, sanayi sektörünün değeri ise 42.9 milyar dolardan,21.7 milyar dolara düştü. (FİNANSAL FORUM)