SSK İşçinin de İşverenin De Canını Yaktı

Hükümet`in SSK`nın mali yapısını düzeltmeye yönelik olarak bu yıl uyguladığı prim tavanı artışları, hem çalışanların hem de işverenlerin canını yaktı. SSK`ya ödenen primlerde esas alınan kazanç tavanın rekor düzeyde artırılması, Kurum`un bozulan aktüeryal dengesini önemli ölçüde düzeltirken, ücretlilerin gelir kaybına yol açtı ve istihdam maliyetlerini artırarak işletmelere ağır yükler getirdi.

SSK primine esas alınan kazancın üst sınırı 2000 yılında yüzde 230 oranında artırıldı. 1999`un ilk yarısında 150 milyon, ikinci yarısında 182 milyon lira olarak uygulanan söz konusu tavan, bu yılbaşından itibaren 360 milyona, nisanda 450 milyona, ağustos başından itibaren de 600 milyon liraya yükseltildi.

Prim yükündeki artış

Buna göre aylık brüt kazancı 600 milyon lira ve üzerinde bulunan çalışanların prim yükü, 2000 yılında 1999`a oranla yüzde 195 arttı.

Söz konusu ücretliden geçen yılın ilk yarısında 150 milyon, ikinci yarısında 182 milyon lira olan tavana göre yüzde 14 oranı üzerinden toplam 279 milyon lira prim kesintisi yapıldı. Yüzde 19.5`lik işveren payı üzerinden de bu ücretliyi çalıştıran kuruluş SSK`ya yıl boyunca toplam 388.5 milyon lira prim yatırdı. Böylece baz alınan çalışanın 1999 yılındaki toplam prim yükü 667.5 milyon lira oldu.

Aynı çalışanın ücretinden bu yıl ilk üç ayda 360 milyon, izleyen 4 ayda 450 milyon ve son 5 ayda 600 milyon lira olarak uygulanan tavan üzerinden işçi payı olarak topalm 823.2 milyon lira prim kesintisi yapıldı. Bu çalışan adına işvereninin ödediği prim ise 1 milyar 146.6 milyon liraya ulaştı. Böylece toplam prim yükü 1 milyar 969.8 milyon lira düzeyinde gerçekleşti.

Kayıtlı çalışana yüklenildi

Sosyal güvenlik kuruluşlrının açıklarının kamu finansman dengesi üzerinde yarattığı baskıları hafifletmek isteyen hükümetin, bunu kayıtlı işçi ve işverenlere yüklenerek gerçekleştirmeyi tercih ettiği dikkati çekiyor.

Sayıları milyonlarla ifade kayıt dışı çalıştırılan işçilere yönelik somut bir önlem almayan hükümetin yılbaşından bu yana SSK prim tavanında yaptığı yüzde 230`luk artış tepki alıyor.

Prim tavanındaki aşırı artışların yol açtığı istihdam maliyeti artışlarının, işverenleri yasal olmayan yollara ittiği ifade ediliyor. Uygulamanın, kayıt dışı işçi çalıştırma ve ücreti düşük gösterme biçimindeki bordro oyunlarını yaygınlaştırdığı vurgulanıyor.

Bütçeye yükü azaldı

SSK prim tavanındaki artışların Kurum`un mali yapısı üzerindeki olumlu etkileri istatistiklere yansımaya başladı. Açıklarını kapamasına yönelik olarak bütçeden SSK`ya yapılan transfer tutarı bu yılın ilk dokuz ayında 400 trilyon lira düzeyinde kaldı. Geçen yılın eş döneminde bütçeden SSK`Ya 852 trilyon liralık transfer gerçekleştirilmişti. Diğer sosyal güvenlik kuruluşlarının bütçeye yükü artarak devam ederken, SSK`nın yükü geçen yıla göre yüzde 53 azaldı.

Geçen yılın tümünde 4 katrilyon 139.5 trilyon liralık prim toplayan SSK`nın bu yılki toplam prim tahsilatının yüzde 71.3`lük artışla 7 katrilyon 91.9 trilyon liraya ulaşması bekleniyor. SSK`nın 2001 yılındaki prim tahsilatı da 9 katrilyon 274.4 trilyon lira olarak hedefleniyor.(ANKA)