AB`den Türkiye`ye Savunma Örgütünde Söz Hakkı Teklifi

Türk yetkililerin ilk kontaklar sırasında olumlu yanıtlar verdiği söyleniyordu. Türk Dışişleri Bakanlığı yorum yapmadı, ancak teklifin incelendiği anlaşılıyor. Brüksel Türkiye`nin AB savunma inisiyatifinde rol alması fikrine ısınıyor.


Ankara`nın, Avrupa Birliği savunma inisiyatifine ilişkin kaygılarını giderme arzusunda. Bunun bir parçası olarak, AB, oluşturmak istediği çevik gücün girişebileceği operasyonların çoğunun planlanması sürecinde Türkiye`ye de rol teklif etti. AB yetkilileri, Türkiye de dahil olmak üzere, AB üyesi olmayan 6 Avrupalı NATO üyesine bir paket teklifi götürdü. Türkiye`nin muhalefeti, AB`nin savunma planlarını NATO ile yakın olarak bağlayan yapılanma formülasyonuna geciktirmişti. Türk yetkililerin ilk kontaklar sırasında olumlu yanıtlar verdiği söyleniyordu. Türk dışişleri bakanlığı yorum yapmadı, ancak teklifin incelendiği anlaşılıyor. AB`nin dışişleri ve savunma bakanları Pazartesi günü Brüksel`de buluşarak söz konusu AB gücüne üyelerin ve diğer Avrupa ülkelerinin sağlayacağı askeri varlıklara ilişkin konuları resmiyete bindirecek. En büyük varlıkları Britanya ve Fransa`nın sağlayacağı tahmin ediliyor - 10 - 20 bin asker. Ancak bir operasyon sırasında sağlanacak birlikler toplam birliklerin sayısından daha küçük olacak. AB 2003 yılı itibarıyla, barış gücü çerçevesinde 60 bin asker konuşlandırmayı düşünüyor.


Ancak, AB`yi NATO`ya bağlayacak yeni kurumların düzenlenme işi yavaş ilerliyor. AB`li liderler Aralık ayında Nice`de yapılacak olan toplantıda bu süreci hızlandıracak. AB`nin NATO`yu kenarda bırakacağına ilişkin Britanya Muhafazakar Partisi`nin uyarlına rağmen, iki kurumun, fazla bir duplikasyon olmaksızın birbirinin içine geçmesi bekleniyor. Ancak Türkiye, uzun bir süreden bu yana NATO`nun üyesi olmasına rağmen, Avrupa`nın savunmasını ilgilendiren kararların alınma sürecinden dışlanmakta korkuyor. NATO, Avrupa`yı savunmak üzere kurulmuş bir örgüttü. AB teşvik etmek için birkaç teklifinde bulunuyor. Bunlardan birincisi, NATO üyeleri, bu ittifakın varlıklarını kullanan herhangi bir AB operasyonunda söz sahibi olacak. Hemen hemen bütün AB girişimlerinin planlama süreci, operasyonel merkez ve gözlemlemek gibi süreçlere NATO varlıklarını kullanması bekleniyor.
İkincisi AB üyesi olmayan ülkeler, kendilerinin de içinde olduğu bir operasyona ilişkin olarak kurulan askeri - siyasi komite içinde yer alabilecek. Ancak operasyonun gerçekleştirilmesine ilişkin karar AB`nin elinde olacak.
Üçüncüsü, AB üyesi olmayan NATO üyeleri kendi bölgelerindeki operasyonlarında söz sahibi olacak.


Son olarak, AB ile askeri anlamda irtibata ilişkin bir madde olacak. AB ve NATO`nun tek bir cephe olduklarını sembolize etmek için bu iki kurumun bakanlar kurulu düzeyindeki ilk toplantılarını Aralık ayında birlikte yapması teklif edildi.
Britanya, NATO çerçevesinde Fransa ile anlaşmazlık yaşadığı iddialarını reddetti. Başbakanlık ofisinden yapılan açıklamada şöyle denildi: NATO önünde şeffaf ve onunla konsültasyona tam anlamıyla açık olmak üzere, Avrupa`nın savunma kapasitesini ilerletmek ve kurumsal düzenlemelere gitmek konusunda Britanya ve Fransa aynı görüştedir. (FİNANSAL FORUM - FİNANCİAL TİMES)