Bu Holdınglere Dıkkat.
Onlar Turk ekonomisininlokomotifleri... Milyar dolarlara ulasan cirolariyla ekonominin belkemikleri. Bu nedenle onlarin attigi her adim yaptiklari her aciklama cok buyuk onem tasiyor. Girdikleri her alanda rakiplerine soguk terler dokturen holdingler guclu sermaye yapilari ve farkli sektorlere yatirim yapmannin avantaji ile ekonomik krizlerden cok fazla etkilenmiyorlar. Bir sektordeki kayiplarini digerleriyle telafi etmeleri mumkun. Bu nedennle onlar yatirim yapmaya doymuyor, aksine yeni faaliyet alanlari ile ilgili yogun calismalar yapiyorlar.
BUYUME ENERJI VE TELEKOMUNIKASYONLA. Buyuk holdinglerin son donemlerde uzerinde durduklari iki sektor var. Bunlar enerji ve telekomunikasyon. Bircok grup onemli bir buyume potansiyeli tasiyan bu sektorlerde simdiden yerini aldi bile. Cunku bu sektorler gelecek vaat ediyor. Ozellikle enerji hizla sanayilesme sureci yasayan Turkiye`nin can damari. Sehirlesme, hizli nufus artisi ve yakalanan ekonomik buyume trendi enerji tuketimini hizla artiriyor. Sanayilesmeyle birlikte enerji tuketiminin hizla artmasi sektoru bir cekim merkezi haline getiriyor. Sektorun gelismesinin onunde buyuk bir enngel olarak gorulen tahkim yayasinin da kabuluyle sektorde buyuk gelismeler bekleniyor. Buyuk rakamlara ulasan enerji projelerinin finansmanini yabancilarla yurutme imkanina kavusan yerli yatirimcilar ise bu durumdan oldukca memnun ve hepsinini hedefi sektorden aslan payini almak... 2000`li yillarda gozde olmasi bbeklenen diger bir onemli sektor ise telemunikasyon. Ucuncu GSM ihalesinin IMF`yle yapilan anlasma uyarinca 31 Mart tarihine kadar tamamlanmasi bekleniyor. Ancak ihalenin 2000 yilinin son ceyregine sarkacagi yonunde endiseler de var. Cep telefonu sektoru suphesiz Turkiye`nin en hizli buyuyen sektorlerinden biri. Pazar 1995-1999 yillari arasinda yillik ortalama yuzde 108 oraninda buyudu. Bu donemde toplam abone sayisi 425 bin adetten yaklasik 8 milyon adede ulasti. Uzmanlarin beklentisi bu pazarin onumuzdeki bes yil icinde her yil yuzde 50 buyuyecegi yonunde. Bu rakam Turkiye gibi genc nufusu oldukca fazla bir ulkede internette halen bulunan potansiyelin onemli bir gostergesi... Bu sektorlere hangi holdingler ilgi gosteriyor? Hangi yatirimlarla sektorde nereye gelmek istiyorlar? Iste enerji, telekomunikasyon ve internet sektorune yatirim holdingler ve beklentileri...
ALARKO HOLDING: Alarko Holding, bunyesinde bulundurudgu 20`den fazla sirketle bir cok alanda faaliyet gosteriyor. Kuruldugu yillarda ic piyasa agirlikli calisan holding, faaliyetlerini gittikce yurtdisina yaayiyor. Alarko Holding, faaliyetlerini yedi gruba ayirmis durumda. Bunlar taahhut, sanayi ve ticaret, gayrimenkul yatirim ortakligi, arazi gelistirme, turimz ve gida uretim grubu olarak siralaniyor. Alarko Holding, enerji sektoruyle ilgili yasanan gelismeleri yakindan takip eden firmalardan. Alarko Holding Genel Koordinatoru Ayhan Yavrucu, "Enerjiyi 2000`in ilk on yilina damgasini vuracak sektor olarak goruyorum. Calismalarimizi hep o yonde yapiyoruz" diyor. Alarko Holding`in halen yuruttugu uc onemli proje vaar. Bunlardan ilki Kirklareli`ndeki gaza dayali enerji uretecek bir santral. Yap- islet-devret modeliyle yurutulen projenin subat ayinda temeli atilacak. 70 milyon dolarlik projenin 2001 Temmuz`unda tamamlanmasi planlaniyor. Holdingin ikinci projesi de Karadeniz`de yapilacak Cevizlik Hidroelektrik Santrali. Oldukca buyuk olan bu santralin proje bedeli ise 130-140 milyon dolar. Bu santralin iki ya da en gec uc yilda tamamlanmasi planlaniyor. Bunun yani sira holdingin Akdeniz Bolgesi`nde de enerji santrali yatirimi icin cok yakinda sozlesme imzalanmasi bekleniyor. Bu projenin bedeli de 75 milyon dolar. Bu tur yatirimlarda stratejik bir yabanci ortakligin sart oldugunu soyleyen Ayhan Yavrucu, "Yuzde 50-50 nisbetinde ortaklik kuracagiz. Bu konuda cok ciddi teklifler aldik" diyor. Sirketin bu uc buyuk projenin disinda takip ettigi projeler de bulunuyor. Alarko Holding`in takip ettigi diger bir onemli sektor ise telekomunikasyon. Bu sektorde de cok buyuk gelecek goren holding sektore yatirim yapip yapmama konusunda Proje Gelistirme ve Degerlendirme Ekibi olusturdu. Bu ekibin gerekli tum fizibilite calismalarini yuruttugunu soyleyen Yavrucu, konu hakkinda su aciklamayi yapiyor: "Telekomunikasyon sektorunde halen 7-8 milyon abone var. Abone sayisinin en azinndan 30 milyona cikmasi bekleniyor. 22 milyon abone sektor icin cok buyuk bir sayi. Bunu butun sirketler icin dikkate alinmasi gereken bir rakam. Bunun icin GSM ihaleleri diger holdingler gibi bizi de cok yakindan ilgilendiriyor. Ancak bu konuda da karari, ekibimizin hazirlayacagi rapora gore verecegiz. Sektor enteresan ve gelecegin sektoru. Buna gore girilip girilmeyecegi girersek yerli mi yoksa yabanci ortakla mi girecegiz belli olacak. Cunku biz cok buyuk yatirimlara girdik. POAS ihalesi de teklif verdik. Bu rapora gore siralama yapacagiz. Cunku biz telekomu butun alt birimleri ile bir butun olarak goruyoruz. Bunlarin basinda da internet geliyor."
KOC HOLDING: Koc Holding Turkiye`nin en buyuk holdinglerinden. Otomotivden gidaya, beyaz esyadan finansa pek cok alanda etkili bir isim. Koc Holding, 2000`li yillar icin iki hedef belirlemisdurumda. Bu hedeflerden ilki mevcut is kosullarindaki faaliyetlerin buyutulmesi. Ozellikle finans ve tuketim sektorlerine daha fazla agirlik verilmesi. Ikincisi ise Turkiye`nin geleceginde cok onemli bir konuma sahip olan telekom ve enerji sektorlerine girmek ve bu sektorleri Koc Holding`in ana is kollarindan biri haline getirmek. Holding 2005 yilina kadar bu iki sektorun konsolide ciro icindeki payini yuzde 20`ye cikarmayi hedefliyor. Bu kapsamda Koc Holding ABD`li SBC Communications sirketi ile birlikte Turk Telekom ve ucuncu GSM lisansi ihalelerine katilmayi planliyor. Koc Holding`in gundeminde halen uc buyuk enerji projesi bulunuyor. Bunlardan ikisi isletme hakki devri yontemiyle isletilecek. 20 yil sureyle isletilecek olan Kangal ve Seyitomer santrallerini henuz Koc Holding devralmadi. Bu konuda halen gerekli yasal duzenlemelerin yapilmasi bekleniyor. Sirket isletme hakkini devraldigi bu santrallerde Kangal Santrali icin 200 milyon dolar, Seyitomer icin 400 milyon dolarlik yatirim yapacak. Koc Holding`in enerji sektorundeki yatirimlari sadece bu iki proje ile sinirli degil. Holdingin bir diger onemli projesi ise Tufanbeyli`de yap-islet-devret modeliyle yapilacak bu yatirimin bedeli ise 477 milyon dolar. Aralik 1998`de kazanilan bu ihalenin yatirimina ise 2001 yilinda baslanmasi planlaniyor. Koc Holding bu uc projeyi de Amerikali NRG ve Peabady firmalariyla ortak olarak yurutecek. Bu uc projeyi hayata gecirmenin oncelikli hedefleri oldugunu soyleyen Koc Holding Enerji Bolum Muduru Huseyin Yesilbademli, baska projeleri de cok yakindan takip ettiklerini vurguluyor. Koc Holding`in enerjiyle ilgili uzerinde durdugu en onemli proje ise yabanci bir konsorsiyum tarafindan gerceklestirilecek olan Baku-Ceyhan boru hatti. Holdingin bu projeyle ilgili olarak yabanci konsorsiyuma katilmasi soz konusu. Holdingin bu konuda calismalari bulunuyor. Yesilbademli, "Son duzenlemelerde birlikte sektorun onu acildi" diyor. Aygaz ile LPG uretimi ve dagitiminda faaliyet gosteren Koc Holding, Turkiye`ye ucuz, kesintisiz dogalgaz temin edebilecek dogalgaz projelerini gerceklestirecek konsorsiyumlarda yer almayi planliyor. Ozellikle Hazar gecisli Turkmenistan dogalgaz projesiyle yakindan ilgilenen holding bu konuda uluslararasi firmalarla gorusmelerini surduruyor. Koc Holding son olarak Dogus Holding`le yuzde 50-50 ortaklik kurarak Petrol Ofisi`nin ozellestirme ihalesine katildi. Hollding enerji sektorune 1.2 milyar dolar yatirim yapmayi planliyor.
ENKA HOLDING: Yurticinde konut disi projelerde yogunlasan Enka, konut agirlikli projelere daha cok yurtdisinda agirlik veriyor. Baslica yurtdisi pazarlari ise Libya, Suudi Arabistan ve Rusya. Enka Holding, insaat islerini istiraki olan Enka Insaat`la yapiyor. Enka Holding, gida sektorundeki varligini ise Rusya`da actigi Ramstore`lerle surduruyor. Koc Holding ile ortak gelistirilen bu projeler icin toplam 79 milyon dolarlik yatirim yapildi. Turkiye`de enerji sektoru denince ilk akla gelen firmalardan biri de Enka Holding. Holding bu gunne kadar aralarinda Tuncbilek, Yatagan, Yenikoy, Kemerkoy ve Hamitabat`in da bulundugu TEAS`in santrallerinin yuzde 32`sini devreye soktu. Enka Holding Yonetim Kurulu Baskani Sarik Tara, bu yildan itibaren baslamaayi planladiklari yeni enerji santralleri, Hirvatistan ve Bosna Hersek`teki yeni projeler ile cirolarinda hizli artis alacagini ifade ederek, "Yalnizca enerji santralleriyle 1.3 milyar dolarlik ciro artisi bekliyoruz. Bu nedenle ciromuzu uc yilda uc katina cikarabilecegiz" diyor. Enka`nin gelecegini cok parlak gordugunu soyleyen Tara, 2000 yili icin planlanmis buyuk yatirimlarin bulundugunu belirtiyor. Ozellikle enerji sektorunde buyumeyi planlayan Enka Holding, toplam 32 milyar kilovatsaat kurulu kapasitesi olan uc santral insa edecek. Bu rakam sirketin mevcut kurulu kapasitesinin yuzde 25`ine tekabul ediyor. Proje finansmanlari konusunda bir sorunlari bulunmadiginin altini cizen Tara, bu konuda ABD kokenli Bechtel`in buyuk destegi oldugunu soyluyor. Enka Holding`in yalnizca bir santrali 2.4 milyar dolar ile Turkiye`nin mevcut en buyuk sanntrali durumunda. Holding, ayni zamanda Akkuyu`da kurulmasi dusunulen nukleer santral icin teklif veren konsorsiyumlarin birinde yer aliyor. Nukleer santralin cevresel kaygilarin yani sira Turkiye icin pahali oldugunu soyleyen Tara, dogalgaz santrallerinin tercih edilmesi gerektigini vurguluyor. Enka Insaat Genel Mudur Yardimcisi Ozkan Agis ise bundan sonra gerek enerji sektorunde, gerekse diger sektorlerde yap-islet- devret ve diger bazi modellerde bekleyen onemli altyapi projelerine ivme kazandirilacagini soyluyor. Agis, son yasal degisiklerle enerji sektorunde, yap-islet-devret ve isletme hakki devri modellerine yap-islet modelindeki avantajlarin elde edilmesi imkani getirildigine dikkat cekiyor. Enka Holding enerjinin yani sira telekomunikasyon sektorune de buyuk ilgi gosteriyor. GSM ihalesine yabanci bir ortakla katilacak. GSM ihaleleriyle cok yakindan ilgilendiklerini soyleyen Enka Insaat Yonetim Kurulu Uyesi Haluk Gercek, "Bu sektorun gelecegini cok parlak goruyoruz. Hukumetin bu ihalelerdeki amaci kullanicilara daha ucuz ve daha kaliteli servis hizmeti vermek olmali. biz bu ise talibiz" diyor. Mevcut iki GSM operatorunun 7-8 milyon abonesi bulundugunu hatirlatan Gercek, bu durumun sektore yeni girecekler icin haksiz rekabet yaratacagini soyluyor. Bundan sonrakiler icin ihalenin daha cazip kilinmasi gerektigini soyleyen Gercek, "Sektore yeni gireceklerin de rekabet gucunu artiracak birtakim duzenlemeler yapmali" diyor.
IHLAS HOLDING: Ihlas Holding`in gelirlerinin yuzde 70`i hizmet ve uretimden, yuzde 30`u ise finansal degerlerden olusuyor. Son olarak aldigi kararla finans sektorune daha fazla agirlik verme karari alan Holding, sektordeki varligini Ihlas Finans`la surduruyor. 2000 yili sonuna kadar yatirim yapmama karari alan Ihlas Holding de enerji ihalelerinin siki takipcilerinden. Holding`in Amerikali bbir ortagiyla yuruttugu Bursa-Yalova enerji dagitim projesine bu yil baslamasi planlaniyor. Holding 30 yil sureyle isletme hakkini devraldigi bu proje icin toplam 165 milyon dolarlik bir yatirim yapacak. Ihlas Holding Enerji Grubu Baskani Metin Lokmanhekim, bu projenin yani sira ruzgar enerjisi uretimi ile ilgilendiklerini soyluyor. Lokmanhekim, Enerji ve Tabii Kaynaklar Baskanligi`nin acmis oldugu ihalede uc enerji santrali icin yeterlilik aldiklarini soyluyor. Ihlas Holding, bu projeyi Ispanyol bir sirketle yurutecek. Her santral icin 40 milyon dolar civarinda yatirim yapacaklarini soyleyen Metin Lokmanhekim, "Ruzgar santrallerine hukumetin destegi var. Tahkim yasasi ile yurtdisindan kredi bulmak kolaylastigi icin biz enerji isine bundan sonra daha buyuk agirlik verecegiz" diyor. Ihlas holding, telekomunikasyon sektorunde de Ihlas Net`le yer aliyor. Ihlas Net`in halen 20 bin ucretli musterisi bulunuyor. Hedef ise bu rakami bu yil icinde 200 bine cikarmak. Ihlas Net Genel Muduru Salih Kardas, 2000 yili misyonlarini, "Yayilabildigimiz kadar yayilmak" diye ozetliyor. Gecen yil 8 milyon dolar ciro yapan Ihlas Net`in 2000 yili ciro hedefi ise 50 milyon dolar. Bu yil icin hedef citasini yuksek tutan Ihlas Net yabanci bir ortakla da imza asamasina geldi. Yabanci ortagin teknolojisinden faydalanacaklarini soyleyen Kardas, mart ayina kadar imzayi atmis olacaklarini soyluyor. Her bolgede var olmayi hedefleyen Ihlas Net yabanci ortagiyla birlikte onnemli yatirimlar yapacak. Sirketin en buyuk yatirimi ise uydu uzerinden cift yonlu servis saglamak uzerine olacak. 30-35 milyon dolara mal olacak yatirimin bu yil icinde tamamlanarak servise baslanilmasi planlaniyor. Ihlas Holding`in GSM ihalelerine girmesinin kendileri icin buyuk bir avantaj yaratacagini soyleyen Kardas, "Bildigim kadariyla holdingimizin ucuncu GSM ihalesi icin calismalari bulunuyor. Bu bir dalga ve biz bu dalgada bulunmak zorundayiz" diyor.
MEDYA HOLDING: Sabah, ATV ve 1 Numara Hearst Yayincilik ile medya sektorunde onemli bir yer edinen Medya Holding, gecen yil Etibank`la finans ve A-Tel`le Alo-535 on odemeli cep telefonu kartlari ile mobil telekomunikasyon sektorunne girdi. Ve bu sirketle GSM`deki uc sirketten biri konnumuna geldi. A-Tel, yuzde 50 Medya Holding, yuzde 50 KVK Grubu ortakligiyla kuruldu. Bulunmasi cok kolay olan Muhabbet Kart 5 bin satis noktasinda tuketiciye sunuldu. Holding, deprem ve ekonomik sorunlar nnedeniyle yuzde 25 gerileyan pazara ragmen 105 bin aboneye ulsti... 2000 yilinda 400 bin abone hedefleyen A-Tel, tanitim kampanyalariyla satislarini yukselterek 50 milyon dolar ciroya ulasmayi hedefliyor. Medya Holding internet sektorunde de Turkport ile yer aliyor. Turkport, yuzde 90Medya Holding, yuzde 10 da Global Menkul Kiymetler ortakligi ile kuruldu. Turkport, Turkiye`nin internet uzerindeki ilk ve tek medya portali ve ayni zamanda TTNet sebekesi uzerinde 146 santral noktasiyla Turkiye capinda en yaygin erisim potansiyeline sahip internet servis saglayicisi. 2000 yilinda Turkport`un hedefi grubun internet tirajini varolan 500 bin sayfa acimindan 1.5 milyon sayfa acimina artirmak ve portala 500 bin kayitli kazandirmak. Servis saglayiciliginda ise su anda 20 bin olan abone sayisinin yil sonuna kadar 175 bine cikarilmasi planlaniyor. Medya Holding, bu yil GSM ihalelerine girme ve enrejiye agirligini koyma karari aldi. Medya Holding Murahhas Azasi Sukru Karahasanoglu, OIB tarafindan acilacak GSM ihalesine girmeyi planladiklarini soyluyor. Karahasanoglu, ozellikle enerji uretim ve dagitima buyuk ilgi duyduklarini soyluyor. Medya Holding 2000 yilinin ilk girisimini POAS ile yapti. Ihaleye girmek icin Cingilli Holding, Cukurova Holding ve Nurol Holding ile ortak girisim grubu kurdu.
SABANCI HOLDING: Sabanci Holding 2000`li yillarda sanayici kimligini korumayi surdururken, "nihai tuketiciye" daha da yakinlasarak, yuksek buyume potansiyeline sahip is kollarindaki agirligini artirmayi planliyor. Bu strateji kapsaminda Sabanci Holding perakende ticaret, gida, telekomunikasyon ve ennerji sektorlerinde buyumeyi hedefliyor. Gida alaninda yeni urunler ve satin aldigi yeni sirketlerle buyuyen Sabanci Holding biskuvi pazarina girmeye hazirlaniyor. Gida perakendeciligine Carrefour ile giris yapan Sabanci Holding`in, onumuzdeki iki yilda bu alanda hizli bir buyume gostermesi bekleniyor. Sabanci Holding perakende ticaret alaninda buyume stratejisinin bir uzantisi olarak 1999 yilinda Ingiliz Arcadia Plc. ile ortaklik kurdu ve hazir giyim perakendeciligine adim atti. Sabanci Holding perakendeciligin tum alanlarinda faaliyet gostererek, perakende ticareti 2000`li yillarda holdingin ana is kollarindan biri haline getirmeyi planliyor. Bu amacla Sabanci Holding gida ve hazir giyim perakendeciliginin yani sira elektrik-elektronik, eglence, yapi magazaciligi, optik gibi alanlarda da perakendecilik faaliyeti gostermeyi planliyor. Petrol Ofisi ihalesine de teklif veren Sabanci Holding`in 2000`li yillarda ana is kolu olarak hedefledigi sektorlerden biri de telekomunikasyon. Sabanci Holding, Dogan Holding, Dogus Holding ve Ispanyol Telefonica ile bir konsorsiyum olusturarak ucuncu GSM ve Telekom ihalelerine katilmayi planliyor. Holding telekomunikasyon sektorune giris stratejileri kapsaminda 1999 yilinda internet servis saglayicisi Turk Nokta Net`in yuzde 70`ini satis aldi. Kendi grubunun enerji ve buhar ihtiyacini karsilayan holding, sektordeki gelismeleri cok yakindan takip ediyor. 1997 yilinda bes elektrik dagitim ihalesi, uc adet santralin isletme hakki devri icin teklif vermis ancak kazanamamisti. Ennerji sektorunun Turkiye icin oneminin buyuk olduguna isaret eden Enerjisa Genel Muduru Yaman Akar, "Biz de elektrik uretimi ve dagitimi ile dogalgaz iletim ve dagitim alaninda, isletme hakki devri, yap- islet-devret ve yap-islet projeleri olarak dogabilecek firsatlari degerlendirmek istiyoruz. Bu nedenle sektoru surekli takip ediyoruz. Biz bu ise, diger islerimizde oldugu gibi, teknoloji ve finans destegi verecek, yapacagimiz ise kalite getirecek yabanci bir ortakla girmek istiyoruz. Bu amacla yabanci firmalarla surekli gorusuyoruz. Amacimiz bu sektorde daha iyi katki saglayacaak bir yer almak" diyor. Holding Petrol Ofisi ihalesine de katilacak.
DOGAN HOLDING: Ana faaliyeti medya sektorunde yogunlasiyor. En onemli istiraki Dogan Yayin Holding, Dogan Holding`in istirak portfoyu degerinin yuzde 43`unu olusturuyor. Disbank 112 milyon liralik istirak degeriyle, Dogan Holding`in ikinci buyuk istiraki. Dogan Holding, finans sektorundeki faaliyetlerini Disbank kanaliyla yurutuyor. Dogan Holding, enerji sektorune de buyuk onem veriyor. Holdingin enerji sektorunde Istanbul`un Avrupa yakasina elektrik dagitimi icin kurulan ISEDAS ve Dogu Karadeniz`de elektrik dagitimi yapan Zigana Elektrik`e toplam 100 milyon dolarlik istiraki bulunuyor. Bunun yani sira holdingin otomotiv, turizm ve demir celik sektorunde de yatirimlari bulunuyor. Petrol Ofisi ihalesine de ortak girisimle teklif veren Dogan Holding`in gelecege donuk planlari arasinda GSM ve Telekom`un ozellestirilmesi ihalesine katilmak var. Bu ihalelere Dogan Holding`in sabanci Holding ve Ispanyol Telefonika ile konsorsiyum olusturarak katilmasi bekleniyor. (PARA-BORSAMARKET)
BUYUME ENERJI VE TELEKOMUNIKASYONLA. Buyuk holdinglerin son donemlerde uzerinde durduklari iki sektor var. Bunlar enerji ve telekomunikasyon. Bircok grup onemli bir buyume potansiyeli tasiyan bu sektorlerde simdiden yerini aldi bile. Cunku bu sektorler gelecek vaat ediyor. Ozellikle enerji hizla sanayilesme sureci yasayan Turkiye`nin can damari. Sehirlesme, hizli nufus artisi ve yakalanan ekonomik buyume trendi enerji tuketimini hizla artiriyor. Sanayilesmeyle birlikte enerji tuketiminin hizla artmasi sektoru bir cekim merkezi haline getiriyor. Sektorun gelismesinin onunde buyuk bir enngel olarak gorulen tahkim yayasinin da kabuluyle sektorde buyuk gelismeler bekleniyor. Buyuk rakamlara ulasan enerji projelerinin finansmanini yabancilarla yurutme imkanina kavusan yerli yatirimcilar ise bu durumdan oldukca memnun ve hepsinini hedefi sektorden aslan payini almak... 2000`li yillarda gozde olmasi bbeklenen diger bir onemli sektor ise telemunikasyon. Ucuncu GSM ihalesinin IMF`yle yapilan anlasma uyarinca 31 Mart tarihine kadar tamamlanmasi bekleniyor. Ancak ihalenin 2000 yilinin son ceyregine sarkacagi yonunde endiseler de var. Cep telefonu sektoru suphesiz Turkiye`nin en hizli buyuyen sektorlerinden biri. Pazar 1995-1999 yillari arasinda yillik ortalama yuzde 108 oraninda buyudu. Bu donemde toplam abone sayisi 425 bin adetten yaklasik 8 milyon adede ulasti. Uzmanlarin beklentisi bu pazarin onumuzdeki bes yil icinde her yil yuzde 50 buyuyecegi yonunde. Bu rakam Turkiye gibi genc nufusu oldukca fazla bir ulkede internette halen bulunan potansiyelin onemli bir gostergesi... Bu sektorlere hangi holdingler ilgi gosteriyor? Hangi yatirimlarla sektorde nereye gelmek istiyorlar? Iste enerji, telekomunikasyon ve internet sektorune yatirim holdingler ve beklentileri...
ALARKO HOLDING: Alarko Holding, bunyesinde bulundurudgu 20`den fazla sirketle bir cok alanda faaliyet gosteriyor. Kuruldugu yillarda ic piyasa agirlikli calisan holding, faaliyetlerini gittikce yurtdisina yaayiyor. Alarko Holding, faaliyetlerini yedi gruba ayirmis durumda. Bunlar taahhut, sanayi ve ticaret, gayrimenkul yatirim ortakligi, arazi gelistirme, turimz ve gida uretim grubu olarak siralaniyor. Alarko Holding, enerji sektoruyle ilgili yasanan gelismeleri yakindan takip eden firmalardan. Alarko Holding Genel Koordinatoru Ayhan Yavrucu, "Enerjiyi 2000`in ilk on yilina damgasini vuracak sektor olarak goruyorum. Calismalarimizi hep o yonde yapiyoruz" diyor. Alarko Holding`in halen yuruttugu uc onemli proje vaar. Bunlardan ilki Kirklareli`ndeki gaza dayali enerji uretecek bir santral. Yap- islet-devret modeliyle yurutulen projenin subat ayinda temeli atilacak. 70 milyon dolarlik projenin 2001 Temmuz`unda tamamlanmasi planlaniyor. Holdingin ikinci projesi de Karadeniz`de yapilacak Cevizlik Hidroelektrik Santrali. Oldukca buyuk olan bu santralin proje bedeli ise 130-140 milyon dolar. Bu santralin iki ya da en gec uc yilda tamamlanmasi planlaniyor. Bunun yani sira holdingin Akdeniz Bolgesi`nde de enerji santrali yatirimi icin cok yakinda sozlesme imzalanmasi bekleniyor. Bu projenin bedeli de 75 milyon dolar. Bu tur yatirimlarda stratejik bir yabanci ortakligin sart oldugunu soyleyen Ayhan Yavrucu, "Yuzde 50-50 nisbetinde ortaklik kuracagiz. Bu konuda cok ciddi teklifler aldik" diyor. Sirketin bu uc buyuk projenin disinda takip ettigi projeler de bulunuyor. Alarko Holding`in takip ettigi diger bir onemli sektor ise telekomunikasyon. Bu sektorde de cok buyuk gelecek goren holding sektore yatirim yapip yapmama konusunda Proje Gelistirme ve Degerlendirme Ekibi olusturdu. Bu ekibin gerekli tum fizibilite calismalarini yuruttugunu soyleyen Yavrucu, konu hakkinda su aciklamayi yapiyor: "Telekomunikasyon sektorunde halen 7-8 milyon abone var. Abone sayisinin en azinndan 30 milyona cikmasi bekleniyor. 22 milyon abone sektor icin cok buyuk bir sayi. Bunu butun sirketler icin dikkate alinmasi gereken bir rakam. Bunun icin GSM ihaleleri diger holdingler gibi bizi de cok yakindan ilgilendiriyor. Ancak bu konuda da karari, ekibimizin hazirlayacagi rapora gore verecegiz. Sektor enteresan ve gelecegin sektoru. Buna gore girilip girilmeyecegi girersek yerli mi yoksa yabanci ortakla mi girecegiz belli olacak. Cunku biz cok buyuk yatirimlara girdik. POAS ihalesi de teklif verdik. Bu rapora gore siralama yapacagiz. Cunku biz telekomu butun alt birimleri ile bir butun olarak goruyoruz. Bunlarin basinda da internet geliyor."
KOC HOLDING: Koc Holding Turkiye`nin en buyuk holdinglerinden. Otomotivden gidaya, beyaz esyadan finansa pek cok alanda etkili bir isim. Koc Holding, 2000`li yillar icin iki hedef belirlemisdurumda. Bu hedeflerden ilki mevcut is kosullarindaki faaliyetlerin buyutulmesi. Ozellikle finans ve tuketim sektorlerine daha fazla agirlik verilmesi. Ikincisi ise Turkiye`nin geleceginde cok onemli bir konuma sahip olan telekom ve enerji sektorlerine girmek ve bu sektorleri Koc Holding`in ana is kollarindan biri haline getirmek. Holding 2005 yilina kadar bu iki sektorun konsolide ciro icindeki payini yuzde 20`ye cikarmayi hedefliyor. Bu kapsamda Koc Holding ABD`li SBC Communications sirketi ile birlikte Turk Telekom ve ucuncu GSM lisansi ihalelerine katilmayi planliyor. Koc Holding`in gundeminde halen uc buyuk enerji projesi bulunuyor. Bunlardan ikisi isletme hakki devri yontemiyle isletilecek. 20 yil sureyle isletilecek olan Kangal ve Seyitomer santrallerini henuz Koc Holding devralmadi. Bu konuda halen gerekli yasal duzenlemelerin yapilmasi bekleniyor. Sirket isletme hakkini devraldigi bu santrallerde Kangal Santrali icin 200 milyon dolar, Seyitomer icin 400 milyon dolarlik yatirim yapacak. Koc Holding`in enerji sektorundeki yatirimlari sadece bu iki proje ile sinirli degil. Holdingin bir diger onemli projesi ise Tufanbeyli`de yap-islet-devret modeliyle yapilacak bu yatirimin bedeli ise 477 milyon dolar. Aralik 1998`de kazanilan bu ihalenin yatirimina ise 2001 yilinda baslanmasi planlaniyor. Koc Holding bu uc projeyi de Amerikali NRG ve Peabady firmalariyla ortak olarak yurutecek. Bu uc projeyi hayata gecirmenin oncelikli hedefleri oldugunu soyleyen Koc Holding Enerji Bolum Muduru Huseyin Yesilbademli, baska projeleri de cok yakindan takip ettiklerini vurguluyor. Koc Holding`in enerjiyle ilgili uzerinde durdugu en onemli proje ise yabanci bir konsorsiyum tarafindan gerceklestirilecek olan Baku-Ceyhan boru hatti. Holdingin bu projeyle ilgili olarak yabanci konsorsiyuma katilmasi soz konusu. Holdingin bu konuda calismalari bulunuyor. Yesilbademli, "Son duzenlemelerde birlikte sektorun onu acildi" diyor. Aygaz ile LPG uretimi ve dagitiminda faaliyet gosteren Koc Holding, Turkiye`ye ucuz, kesintisiz dogalgaz temin edebilecek dogalgaz projelerini gerceklestirecek konsorsiyumlarda yer almayi planliyor. Ozellikle Hazar gecisli Turkmenistan dogalgaz projesiyle yakindan ilgilenen holding bu konuda uluslararasi firmalarla gorusmelerini surduruyor. Koc Holding son olarak Dogus Holding`le yuzde 50-50 ortaklik kurarak Petrol Ofisi`nin ozellestirme ihalesine katildi. Hollding enerji sektorune 1.2 milyar dolar yatirim yapmayi planliyor.
ENKA HOLDING: Yurticinde konut disi projelerde yogunlasan Enka, konut agirlikli projelere daha cok yurtdisinda agirlik veriyor. Baslica yurtdisi pazarlari ise Libya, Suudi Arabistan ve Rusya. Enka Holding, insaat islerini istiraki olan Enka Insaat`la yapiyor. Enka Holding, gida sektorundeki varligini ise Rusya`da actigi Ramstore`lerle surduruyor. Koc Holding ile ortak gelistirilen bu projeler icin toplam 79 milyon dolarlik yatirim yapildi. Turkiye`de enerji sektoru denince ilk akla gelen firmalardan biri de Enka Holding. Holding bu gunne kadar aralarinda Tuncbilek, Yatagan, Yenikoy, Kemerkoy ve Hamitabat`in da bulundugu TEAS`in santrallerinin yuzde 32`sini devreye soktu. Enka Holding Yonetim Kurulu Baskani Sarik Tara, bu yildan itibaren baslamaayi planladiklari yeni enerji santralleri, Hirvatistan ve Bosna Hersek`teki yeni projeler ile cirolarinda hizli artis alacagini ifade ederek, "Yalnizca enerji santralleriyle 1.3 milyar dolarlik ciro artisi bekliyoruz. Bu nedenle ciromuzu uc yilda uc katina cikarabilecegiz" diyor. Enka`nin gelecegini cok parlak gordugunu soyleyen Tara, 2000 yili icin planlanmis buyuk yatirimlarin bulundugunu belirtiyor. Ozellikle enerji sektorunde buyumeyi planlayan Enka Holding, toplam 32 milyar kilovatsaat kurulu kapasitesi olan uc santral insa edecek. Bu rakam sirketin mevcut kurulu kapasitesinin yuzde 25`ine tekabul ediyor. Proje finansmanlari konusunda bir sorunlari bulunmadiginin altini cizen Tara, bu konuda ABD kokenli Bechtel`in buyuk destegi oldugunu soyluyor. Enka Holding`in yalnizca bir santrali 2.4 milyar dolar ile Turkiye`nin mevcut en buyuk sanntrali durumunda. Holding, ayni zamanda Akkuyu`da kurulmasi dusunulen nukleer santral icin teklif veren konsorsiyumlarin birinde yer aliyor. Nukleer santralin cevresel kaygilarin yani sira Turkiye icin pahali oldugunu soyleyen Tara, dogalgaz santrallerinin tercih edilmesi gerektigini vurguluyor. Enka Insaat Genel Mudur Yardimcisi Ozkan Agis ise bundan sonra gerek enerji sektorunde, gerekse diger sektorlerde yap-islet- devret ve diger bazi modellerde bekleyen onemli altyapi projelerine ivme kazandirilacagini soyluyor. Agis, son yasal degisiklerle enerji sektorunde, yap-islet-devret ve isletme hakki devri modellerine yap-islet modelindeki avantajlarin elde edilmesi imkani getirildigine dikkat cekiyor. Enka Holding enerjinin yani sira telekomunikasyon sektorune de buyuk ilgi gosteriyor. GSM ihalesine yabanci bir ortakla katilacak. GSM ihaleleriyle cok yakindan ilgilendiklerini soyleyen Enka Insaat Yonetim Kurulu Uyesi Haluk Gercek, "Bu sektorun gelecegini cok parlak goruyoruz. Hukumetin bu ihalelerdeki amaci kullanicilara daha ucuz ve daha kaliteli servis hizmeti vermek olmali. biz bu ise talibiz" diyor. Mevcut iki GSM operatorunun 7-8 milyon abonesi bulundugunu hatirlatan Gercek, bu durumun sektore yeni girecekler icin haksiz rekabet yaratacagini soyluyor. Bundan sonrakiler icin ihalenin daha cazip kilinmasi gerektigini soyleyen Gercek, "Sektore yeni gireceklerin de rekabet gucunu artiracak birtakim duzenlemeler yapmali" diyor.
IHLAS HOLDING: Ihlas Holding`in gelirlerinin yuzde 70`i hizmet ve uretimden, yuzde 30`u ise finansal degerlerden olusuyor. Son olarak aldigi kararla finans sektorune daha fazla agirlik verme karari alan Holding, sektordeki varligini Ihlas Finans`la surduruyor. 2000 yili sonuna kadar yatirim yapmama karari alan Ihlas Holding de enerji ihalelerinin siki takipcilerinden. Holding`in Amerikali bbir ortagiyla yuruttugu Bursa-Yalova enerji dagitim projesine bu yil baslamasi planlaniyor. Holding 30 yil sureyle isletme hakkini devraldigi bu proje icin toplam 165 milyon dolarlik bir yatirim yapacak. Ihlas Holding Enerji Grubu Baskani Metin Lokmanhekim, bu projenin yani sira ruzgar enerjisi uretimi ile ilgilendiklerini soyluyor. Lokmanhekim, Enerji ve Tabii Kaynaklar Baskanligi`nin acmis oldugu ihalede uc enerji santrali icin yeterlilik aldiklarini soyluyor. Ihlas Holding, bu projeyi Ispanyol bir sirketle yurutecek. Her santral icin 40 milyon dolar civarinda yatirim yapacaklarini soyleyen Metin Lokmanhekim, "Ruzgar santrallerine hukumetin destegi var. Tahkim yasasi ile yurtdisindan kredi bulmak kolaylastigi icin biz enerji isine bundan sonra daha buyuk agirlik verecegiz" diyor. Ihlas holding, telekomunikasyon sektorunde de Ihlas Net`le yer aliyor. Ihlas Net`in halen 20 bin ucretli musterisi bulunuyor. Hedef ise bu rakami bu yil icinde 200 bine cikarmak. Ihlas Net Genel Muduru Salih Kardas, 2000 yili misyonlarini, "Yayilabildigimiz kadar yayilmak" diye ozetliyor. Gecen yil 8 milyon dolar ciro yapan Ihlas Net`in 2000 yili ciro hedefi ise 50 milyon dolar. Bu yil icin hedef citasini yuksek tutan Ihlas Net yabanci bir ortakla da imza asamasina geldi. Yabanci ortagin teknolojisinden faydalanacaklarini soyleyen Kardas, mart ayina kadar imzayi atmis olacaklarini soyluyor. Her bolgede var olmayi hedefleyen Ihlas Net yabanci ortagiyla birlikte onnemli yatirimlar yapacak. Sirketin en buyuk yatirimi ise uydu uzerinden cift yonlu servis saglamak uzerine olacak. 30-35 milyon dolara mal olacak yatirimin bu yil icinde tamamlanarak servise baslanilmasi planlaniyor. Ihlas Holding`in GSM ihalelerine girmesinin kendileri icin buyuk bir avantaj yaratacagini soyleyen Kardas, "Bildigim kadariyla holdingimizin ucuncu GSM ihalesi icin calismalari bulunuyor. Bu bir dalga ve biz bu dalgada bulunmak zorundayiz" diyor.
MEDYA HOLDING: Sabah, ATV ve 1 Numara Hearst Yayincilik ile medya sektorunde onemli bir yer edinen Medya Holding, gecen yil Etibank`la finans ve A-Tel`le Alo-535 on odemeli cep telefonu kartlari ile mobil telekomunikasyon sektorunne girdi. Ve bu sirketle GSM`deki uc sirketten biri konnumuna geldi. A-Tel, yuzde 50 Medya Holding, yuzde 50 KVK Grubu ortakligiyla kuruldu. Bulunmasi cok kolay olan Muhabbet Kart 5 bin satis noktasinda tuketiciye sunuldu. Holding, deprem ve ekonomik sorunlar nnedeniyle yuzde 25 gerileyan pazara ragmen 105 bin aboneye ulsti... 2000 yilinda 400 bin abone hedefleyen A-Tel, tanitim kampanyalariyla satislarini yukselterek 50 milyon dolar ciroya ulasmayi hedefliyor. Medya Holding internet sektorunde de Turkport ile yer aliyor. Turkport, yuzde 90Medya Holding, yuzde 10 da Global Menkul Kiymetler ortakligi ile kuruldu. Turkport, Turkiye`nin internet uzerindeki ilk ve tek medya portali ve ayni zamanda TTNet sebekesi uzerinde 146 santral noktasiyla Turkiye capinda en yaygin erisim potansiyeline sahip internet servis saglayicisi. 2000 yilinda Turkport`un hedefi grubun internet tirajini varolan 500 bin sayfa acimindan 1.5 milyon sayfa acimina artirmak ve portala 500 bin kayitli kazandirmak. Servis saglayiciliginda ise su anda 20 bin olan abone sayisinin yil sonuna kadar 175 bine cikarilmasi planlaniyor. Medya Holding, bu yil GSM ihalelerine girme ve enrejiye agirligini koyma karari aldi. Medya Holding Murahhas Azasi Sukru Karahasanoglu, OIB tarafindan acilacak GSM ihalesine girmeyi planladiklarini soyluyor. Karahasanoglu, ozellikle enerji uretim ve dagitima buyuk ilgi duyduklarini soyluyor. Medya Holding 2000 yilinin ilk girisimini POAS ile yapti. Ihaleye girmek icin Cingilli Holding, Cukurova Holding ve Nurol Holding ile ortak girisim grubu kurdu.
SABANCI HOLDING: Sabanci Holding 2000`li yillarda sanayici kimligini korumayi surdururken, "nihai tuketiciye" daha da yakinlasarak, yuksek buyume potansiyeline sahip is kollarindaki agirligini artirmayi planliyor. Bu strateji kapsaminda Sabanci Holding perakende ticaret, gida, telekomunikasyon ve ennerji sektorlerinde buyumeyi hedefliyor. Gida alaninda yeni urunler ve satin aldigi yeni sirketlerle buyuyen Sabanci Holding biskuvi pazarina girmeye hazirlaniyor. Gida perakendeciligine Carrefour ile giris yapan Sabanci Holding`in, onumuzdeki iki yilda bu alanda hizli bir buyume gostermesi bekleniyor. Sabanci Holding perakende ticaret alaninda buyume stratejisinin bir uzantisi olarak 1999 yilinda Ingiliz Arcadia Plc. ile ortaklik kurdu ve hazir giyim perakendeciligine adim atti. Sabanci Holding perakendeciligin tum alanlarinda faaliyet gostererek, perakende ticareti 2000`li yillarda holdingin ana is kollarindan biri haline getirmeyi planliyor. Bu amacla Sabanci Holding gida ve hazir giyim perakendeciliginin yani sira elektrik-elektronik, eglence, yapi magazaciligi, optik gibi alanlarda da perakendecilik faaliyeti gostermeyi planliyor. Petrol Ofisi ihalesine de teklif veren Sabanci Holding`in 2000`li yillarda ana is kolu olarak hedefledigi sektorlerden biri de telekomunikasyon. Sabanci Holding, Dogan Holding, Dogus Holding ve Ispanyol Telefonica ile bir konsorsiyum olusturarak ucuncu GSM ve Telekom ihalelerine katilmayi planliyor. Holding telekomunikasyon sektorune giris stratejileri kapsaminda 1999 yilinda internet servis saglayicisi Turk Nokta Net`in yuzde 70`ini satis aldi. Kendi grubunun enerji ve buhar ihtiyacini karsilayan holding, sektordeki gelismeleri cok yakindan takip ediyor. 1997 yilinda bes elektrik dagitim ihalesi, uc adet santralin isletme hakki devri icin teklif vermis ancak kazanamamisti. Ennerji sektorunun Turkiye icin oneminin buyuk olduguna isaret eden Enerjisa Genel Muduru Yaman Akar, "Biz de elektrik uretimi ve dagitimi ile dogalgaz iletim ve dagitim alaninda, isletme hakki devri, yap- islet-devret ve yap-islet projeleri olarak dogabilecek firsatlari degerlendirmek istiyoruz. Bu nedenle sektoru surekli takip ediyoruz. Biz bu ise, diger islerimizde oldugu gibi, teknoloji ve finans destegi verecek, yapacagimiz ise kalite getirecek yabanci bir ortakla girmek istiyoruz. Bu amacla yabanci firmalarla surekli gorusuyoruz. Amacimiz bu sektorde daha iyi katki saglayacaak bir yer almak" diyor. Holding Petrol Ofisi ihalesine de katilacak.
DOGAN HOLDING: Ana faaliyeti medya sektorunde yogunlasiyor. En onemli istiraki Dogan Yayin Holding, Dogan Holding`in istirak portfoyu degerinin yuzde 43`unu olusturuyor. Disbank 112 milyon liralik istirak degeriyle, Dogan Holding`in ikinci buyuk istiraki. Dogan Holding, finans sektorundeki faaliyetlerini Disbank kanaliyla yurutuyor. Dogan Holding, enerji sektorune de buyuk onem veriyor. Holdingin enerji sektorunde Istanbul`un Avrupa yakasina elektrik dagitimi icin kurulan ISEDAS ve Dogu Karadeniz`de elektrik dagitimi yapan Zigana Elektrik`e toplam 100 milyon dolarlik istiraki bulunuyor. Bunun yani sira holdingin otomotiv, turizm ve demir celik sektorunde de yatirimlari bulunuyor. Petrol Ofisi ihalesine de ortak girisimle teklif veren Dogan Holding`in gelecege donuk planlari arasinda GSM ve Telekom`un ozellestirilmesi ihalesine katilmak var. Bu ihalelere Dogan Holding`in sabanci Holding ve Ispanyol Telefonika ile konsorsiyum olusturarak katilmasi bekleniyor. (PARA-BORSAMARKET)
Bu haberi okuyanlar bunları da okudu
