DTM`den Sektörel Şirketlere Gözaltı

Haksız Yere KDV İadesi Olaylarina Karişan 2 Şirketin Sektörel Diş Ticaret Şirketi Statüsü İptal Edildi -Bir Yildir Hiç Bir İhracat Faaliyetinde Bulunmayan 4 Şirketin Statüsü De İptal Edilecek -Maliye Bakanliği`Nin, Suiistimalleri Önlemek İçin KDV Tebliğinde Yapacaği Düzenlemenin, Şirketleri Ve İhracati Olumsuz Etkilemesinden Endişe Ediliyor -Seder Başkani İbrahim Özdoğan: -İhracatin, Bu Modelin Önünü Bütünüyle Tikayacak Önlemlere Gerek Yok


ANKARA (A.A) - 17.11.2000 - Dış Ticaret Müsteşarlığı, (DTM) ihracatta KDV iadesi suiistimallerine ilişkin olaylar üzerine, bir Türk modeli olarak tanıtılan sektörel dış ticaret şirketlerini (SDTŞ) inceleme altına aldı. A.A muhabirinin edindiği bilgiye göre, DTM, KDV iadesi suiistimali olaylarına karıştığı için 2 sektörel dış ticaret şirketinin statüsünü iptal ederken, 4 şirketin statüsünü de kaldırma aşamasına geldi. Edinilen bilgiye göre, bu ay içinde, Şişli eski Belediye Başkanı Gülay Aslıtürk`ün kocası Orhan Aslıtürk`ün paravan şirketlerine ait faturalar bulunan, Kartal Operasyonunda adı geçen UTGS Uludağ Tekstil Giyim ve Konfeksiyon Sanayicileri Dış Ticaret ile ortakları arasında Yasin Altınbaş`ın bulunduğu ve Paraşüt Operasyonunda adı geçen DGS Doğal Gıda Sanayicileri Dış Ticaret A.Ş`nin, SDTŞ statüleri iptal edildi. İptallerin, Gümrük Müsteşarlığı`ndan gelen raporlar doğrultusunda yapıldığı belirtildi. DTM ayrıca, son bir yıldır hemen hemen hiç bir ihracat faaliyetinde bulunmayan 4 SDTŞ`nin de bu statüsünü iptal etmek için işlem yapıyor.


Mevzuat uyarınca, ihracatta devlet yardımlarından öncelikli olarak yararlanan, ihracat amaçlı ithalatta bazı vergi teminat kolaylıklardan yararlanan SDTŞ`lerin, kuruldukları yılı izleyen bir yılda en az 5 miyon dolar ihracat yapması gerekiyor. Buna rağmen, birçok SDTŞ`nin, bunun için çaba göstermesine karşın, 5 milyon dolarlık ihracat şartını gerçekleştiremediği belirtiliyor. SDTŞ`lerin hedefledikleri ihracatı gerçekleştirememe nedenleri arasında, ortaklararası anlaşmazlıklar, taahhütlerin yerine getirilmemesi, firmanın yeni pazarlara ve tanıtıma yönelmemesi, kalifiye eleman çalıştırılmaması sayılıyor. Yetkililer, SDTŞ`lere ihracatta devlet yardımları konusunda birçok avantaj sağlanmasına karşın, firmaların daha çok bireysel çalışmayı tercih ettiği belirtiliyor.


KDV iadesi suiistimallerine bulaşan 2 firmanın SDTŞ statüsünün iptal edilmesinden, GİSAD`ın da dış ticaret sermaye şirketine dönüşmesinden sonra 34 SDTŞ kaldı. Sermayeleri toplamı 2 trilyon 584.3 milyar lira olan bu 34 SDTŞ`ye 1221 firma ortak bulunuyor. SDTŞ`lerin 14`ü tekstil-konfeksiyon sektöründe faaliyet gösterirken, otomotiv yan sanayii, iş makinaları ve yedek parçaları sektöründe 3`er, mobilya, kesme çiçek, tarımsal ürünler, deri mamulleri sektörlerinde 2`şer, gıda, yazılım, halı, plastik işleme, ayakkabı ve inşaat yan sanayii sektörlerinde de birer SDTŞ bulunuyor.


SEDER BAŞKANI`NIN DEĞERLENDİRMESİ;

Diğer taraftan, Maliye Bakanlığı`nın ihracatta KDV iadesinde suiistimalleri önlemek için alacağını açıkladığı önlemlerin, ihracatı, SDTŞ`leri olumsuz etkileyeceğinden endişe ediliyor. SDTŞ`lerin örgütü Sektörel Dış Ticaret Mensupları Derneği`nin (SEDER) Başkanı İbrahim Özdoğan, her yerde ve her sökterde çok az sayıda olmak üzere suiistimal olaylarına rastlamanın mümkün olduğunu belirterek, bütün ihracat sektörünün ve SDTŞ modelinin önünü tıkayacak önlemlerin alınmaması gerektiğini vurguladı. Özdoğan, A.A muhabirine yaptığı açıklamada, SDTŞ modelinin, ihracatın önünü açmak, ihracat heyecanını yurt geneline yaymak amacıyla, ihracatı kalkınma modeli olarak benimseyen 24 Ocak kararlarının yaratıcıları, dönemin cumhurbaşkanı Turgut Özal tarafından gündeme getirilen, bugün hükümette bulunan üç siyasi partinin programında da bulunan bir model olduğuna dikkati çekti.


Türkiye`nin şu anda temiz toplum sürecine girdiğini belirten Özdoğan, şöyle konuştu: Bu tür olaylar, her sektörde, her toplumda yaşanıyor. Et ve baldaki kaçakçılık, 4-5 bankadaki gelişmeler bütün sektörlere, bütün firmalara mal edilemez. Yapılan bütün operasyonları, onuru gözetmek şartıyla destekliyoruz. Ancak, bugün 37 SDTŞ`den 2`sinde bu olay yaşanmışsa, tüm modeli öldürecek, ihracatı zorlaştıracak önlemler alınmasına gerek yok. Gümrüklerde otomasyon işlemlerinin tamamlanmaması nedeniyle, herhangi bir teyid işleminin en az iki ayda tamamlanabildiğini anlatan Özdoğan, Teyidi gelmeksizin yapılacak KDV ödemelerinde talep edilecek teminat tutarının yüzde 100`e çıkarılması, ihracatçıyı ve ihracatı olumsuz etkiler. Bugün gümrüklerden bir teyidin gelmesi 2 aydan fazla zaman alırsa, ihracatçının bunda ne günahı olabilir? Maliye`nin KDV iadesi ile ilgili tebliğ değişikliği çıkınca, ihracatçının buna uygun hareket imkanı yokdedi.


Alınacak kararlarda sektörün görüşüne de başvurulmasını isteyen Özdoğan, ihtisas vergi daireleri ve gümrükleri uygulamasını ise desteklediklerini belirtti. Satış şansı çok zor olan ürün gruplarında SDTŞ kurulması, ekonomik istikrar programları dolayısıyla gerekli desteğin sağlanamaması nedeniyle mevcut SDTŞ modelinin sağlıklı işlemediğini de kaydeden SEDER Başkanı İbrahim Özdoğan, şöyle devam etti: SDTŞ modelini yeniden gözden geçirip, öldürmeden, bazı tedbirler alınabilir. İhracatta rekabet amansızlaştı. SDTŞ, ihracatçı firmaların, yüksek sermaye ve iyi donanım için biraraya gelmesi açısından zorunlu bir model. Döviz kurları nedeniyle zor durumda olan, büyük bir rekabetin içinde bulunan ihracat sektörü, son olaylar nedeniyle daha da zor bir duruma düştü. Gerçek ihracatçıyı zarara uğratmayalım, ihracatçı bunu haketmiyor. Özdoğan, SDTŞ statüsü iptal edilen UTGS`nin SEDER üyeliğine kabul edilmediğini, DGS`nin üyeliğinin ise statünün iptal edilmesinden sonra düştüğünü belirtti. Özdoğan`ın verdiği bilgiye göre, geçen yıl 650 milyon dolar olan SDTŞ`lerin ihracatı, bu yıl 1.2 milyar dolara ulaştı.


MALİYE`NİN ÖNLEMLERİ;

Maliye Bakanlığı, ihracatta haksız KDV iadesinin önüne geçmek amacıyla bir dizi düzenlemeyi uygulamaya koyacağını, halen yüzde 5 olan teminat oranlarının bazı şirketler için yüzde 100`e kadar yükseltileceğini açıklamıştı.