Jupiter`deki İki Dev Fırtına İzlendi
Gök bilim tarihinde ilk kez Jüpiter gezegeninde iki dev fırtınanın çarpışması ve birleşmesine tanık olundu.
Gök bilimciler, Jüpiter gezegeninde iki dev fırtınanın çarpışmasına ve birleşmesine ilk kez tanık oldular. Bu keşfin, Jüpiter`in değişken atmosferinin yapısının ve ünlü büyük Kızıl Benek`in anlaşılmasına yardımcı olması bekleniyor. Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) bilim adamlarından Glenn Orton, Jüpiter`de birbirine yakınlaşan iki fırtına gördüklerinde, fırtınaların genellikle birbirlerini geri ittiklerini belirtti. Orton, Jüpiter`in güney yarımküresinde 300 yıldır bulunan ve dünyanın iki katı genişliğindeki dev bir fırtına olan ünlü Kızıl Benek`in de yüzyıllar önce fırtınaların benzer birleşmesi sonucu oluşmuş olabileceğini kaydetti.
Şimdiki dev fırtına, üç ``beyaz oval`` fırtınanın Kızıl Benek`in güneyindeki Jüpiter`in atmosfer kuşağında aktif hale geldiği zaman içinde, yaklaşık 60 yıl önce oluşmaya başladı. Bunu izleyen yıllardan 1998`e kadar, fırtınalar zaman zaman birbirlerine yaklaştılar, ancak hiçbir zaman çarpışmadılar. 1998`in başlarında, Jüpiter`in dünyanın görüntü alanından çıkarak güneşin arkasına girdiği sırada beyaz ovallerden 2`si birbirine yaklaşmaya başladı. Jüpiter`in dünyanın görüş alanına yeniden girmesinden sonra 2 ovalin tek fırtına olduğu görüldü. Orton, o zaman iki fırtınanın nasıl birleştiğini göremediklerini söyledi. Üçüncü beyaz oval yanında, geçen sonbaharda yeni bir fırtınanın oluştuğu belirtildi. Dünyanın yarısı büyüklüğündeki fırtınalardan birinin 9 bin kilometre çapında, diğerinin de biraz daha küçük olduğu kaydedildi.
Her bir fırtınanın, saatte 470 kilometre hızla saatin ters yönünde dönen yüksek basınçlı girdapları olduğu belirtildi. Geçen Aralık`ta, saat yönünde dönen bir siyah ovalin, bu iki beyaz oval fırtınanın arasına girdiği belirtildi. Bu gibi durumlarda diğer iki fırtınanın birbirlerine geriye itmeleri gerekirken, ortada bulunan siyah ovalin güneye itildiği ve bölündüğü, böylelikle diğer iki beyaz ovalin birleşmesi için yolu açtığı kaydedildi.
Bilim adamları, iki fırtınanın çarpışmaya ve birleşmeye bu yıl Mart`ta başladığı ve üç hafta sürdüğü bildirildi. Bu iki dev fırtınanın çarpışmalarının ve birleşmelerinin farklı derinlikler gösteren çok sayıdaki teleskoplarla çeşitli dalga uzunluklarında izlendiği kaydedildi. Teleskopların Fransa`daki PicduMidi, NASA`nın Hawaii`deki kızılötesi teleskobu ve NASA ile Avrupa Uzay Ajansı`nın yörüngedeki Hubble uzay teleskobuyla izlendiği bildirildi. (FİNANSAL FORUM)
Gök bilimciler, Jüpiter gezegeninde iki dev fırtınanın çarpışmasına ve birleşmesine ilk kez tanık oldular. Bu keşfin, Jüpiter`in değişken atmosferinin yapısının ve ünlü büyük Kızıl Benek`in anlaşılmasına yardımcı olması bekleniyor. Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) bilim adamlarından Glenn Orton, Jüpiter`de birbirine yakınlaşan iki fırtına gördüklerinde, fırtınaların genellikle birbirlerini geri ittiklerini belirtti. Orton, Jüpiter`in güney yarımküresinde 300 yıldır bulunan ve dünyanın iki katı genişliğindeki dev bir fırtına olan ünlü Kızıl Benek`in de yüzyıllar önce fırtınaların benzer birleşmesi sonucu oluşmuş olabileceğini kaydetti.
Şimdiki dev fırtına, üç ``beyaz oval`` fırtınanın Kızıl Benek`in güneyindeki Jüpiter`in atmosfer kuşağında aktif hale geldiği zaman içinde, yaklaşık 60 yıl önce oluşmaya başladı. Bunu izleyen yıllardan 1998`e kadar, fırtınalar zaman zaman birbirlerine yaklaştılar, ancak hiçbir zaman çarpışmadılar. 1998`in başlarında, Jüpiter`in dünyanın görüntü alanından çıkarak güneşin arkasına girdiği sırada beyaz ovallerden 2`si birbirine yaklaşmaya başladı. Jüpiter`in dünyanın görüş alanına yeniden girmesinden sonra 2 ovalin tek fırtına olduğu görüldü. Orton, o zaman iki fırtınanın nasıl birleştiğini göremediklerini söyledi. Üçüncü beyaz oval yanında, geçen sonbaharda yeni bir fırtınanın oluştuğu belirtildi. Dünyanın yarısı büyüklüğündeki fırtınalardan birinin 9 bin kilometre çapında, diğerinin de biraz daha küçük olduğu kaydedildi.
Her bir fırtınanın, saatte 470 kilometre hızla saatin ters yönünde dönen yüksek basınçlı girdapları olduğu belirtildi. Geçen Aralık`ta, saat yönünde dönen bir siyah ovalin, bu iki beyaz oval fırtınanın arasına girdiği belirtildi. Bu gibi durumlarda diğer iki fırtınanın birbirlerine geriye itmeleri gerekirken, ortada bulunan siyah ovalin güneye itildiği ve bölündüğü, böylelikle diğer iki beyaz ovalin birleşmesi için yolu açtığı kaydedildi.
Bilim adamları, iki fırtınanın çarpışmaya ve birleşmeye bu yıl Mart`ta başladığı ve üç hafta sürdüğü bildirildi. Bu iki dev fırtınanın çarpışmalarının ve birleşmelerinin farklı derinlikler gösteren çok sayıdaki teleskoplarla çeşitli dalga uzunluklarında izlendiği kaydedildi. Teleskopların Fransa`daki PicduMidi, NASA`nın Hawaii`deki kızılötesi teleskobu ve NASA ile Avrupa Uzay Ajansı`nın yörüngedeki Hubble uzay teleskobuyla izlendiği bildirildi. (FİNANSAL FORUM)
Bu haberi okuyanlar bunları da okudu
