Otogaz ve Enerjide İddialı

Koç Grubu şirketlerinden Aygaz, yeni bir yapılanma içinde... Grup şirketlerinden Gazal’la birleşme sürecinde olan Aygaz, doğalgazın yaygınlaşmasıyla önemli bir Pazar kaybına uğradı. Peki Aygaz bu kaybı nasıl telafi edecek? Hızla büyeyen otogaz pazarından ne bekleniyor? Enerji sektöründe de yatırım yapan Aygaz’ın bu sektörden beklentileri neler?

Aygaz’ın yeni stratejilerini ve beklentilerini Aygaz Finansman Müdürü Erdal Tanyıldızı ile görüştük:

Satışlarımızda iyi bir artış yakaladık. Geçen yıl 497 bin ton olan tüplü LPG satışlarımız, bu yılın aynı döneminde 516 bin tona çıktı. Dökmegaz satışlarımız da 255 bin tondan, 307 bin tona çıktı. En fazla artış ise otogaz satışlarımızda yaşandı. Geçen yıl 14 bin ton olan otogaz satışlarımız, 117 bin tona kadar çıktı.

Net karlılıkta sağlanan artışı etkileyen faktörlerin basında, geçen yıl almış olduğumuz tasarruf tedbirler ve nakitlerimizden sağladığımız gelirler geliyor. Gecen yıl finans araçlarından sağlanacak kazanç düşüşlerini öngörmüştük. Enflasyonla birlikte faiz getirelirinin düşeceğini hesaplamıştık. Bu nedenle elimizdeki nakdi faize bağladık. Yani bu seneki karlılığımızın önemli nedenlerinden biri, geçen sene nakitlerimizi yüksek faizlere bağlamamız oldu. Bunların faizleri de bu yıl çözüldü ve buradan yüksek bir faiz getirisi elde ettik.

Eskiden olduğu gibi paradan para kazanma dönemi bitti. Elimizde belirli bir nakit var. Biz bunu birtakım finans araçlarında değerlendiriyoruz. Ancak grubumuzun enerji şirketi Zinerji’ye yüzde 40 iştirak ettik. Bundan sonra nakitlerimizin gideceği yer yatırımlardır.

Türkiye’de çok büyük bir enerji açığı var. Bu açığı devletin karşılaması mümkün değil. Bu nedenle özel sektöre çok büyük işler düşüyor. Zinerji, termik santrallerin işletme haklarının devredilmesi ve yap-işlet-devret modeli gibi enerji projelerini takip ediyor. Zinerji ayrıca Capslan deniz yoluyla Türkmenistan’dan Türkiye’ye gaz sağlama işini de takip ediyor.

Zinerji’nin öncülük ettiği konsorsiyum, Sivas Kangal’da 450 MW’lik bir termik santralin işletme hakkını devraldı. Aynı konsorsiyum ayrıca 630 MW’lik Seyitömer/Kütahya termik santralinin işletme hakkını devraldı. Son olarak Zinerji SNEL ile birlikte Tufanbeyli Adana’da 336 MW’lik termik santralin kurulması işini de aldı.

Piyasada Koç Holding’in Aktaş Elektrik’i almak istediği ve aldığı takdirde faaliyetlerini Aygaz bünyesinde yürüteceği söyleniyor. Bunların aslı var mı?

Bu tür söylentileri biz de duyuyoruz. Çeşitli yerlerden bize telefon edip soruyorlar. Ancak ben Aygaz bünyesinde Aktaş’la ilgili olarak şu ana kadar hiçbir şey duymadım. Koç Holding kanadında böyle bir çalışma yürütülüyorsa, onu bilemem. Biz bu işi çok iyi yaptığımız için bize yakıştırıyorlar, bu da bizi onore ediyor. Eğer o da üstümüze vazife olursa onu da en iyi şekilde yaparız.

Satışlarınızda en büyük artış otogaz satışlarında yaşanmış, otogaz pazarına ilişkin görüşleriniz nelerdir?

Otogaz 1999’da bile önemli bir büyüme elde etti. Yaptığımız planlamalarda otogazın böyle bir büyüme trendi yakalamasını bekliyorduk. Pazarın oturması için biz pazara 3 yıl geç girdik. Ancak, Aygaz ismine olan güven nedeniyle hızlı bir büyüme sağladık. Bu yıl başında 150 otogaz istasyonu açmayı planlıyorduk, ancak sağlanan hızlı büyümeyle bu rakamın 250’nin üzerine çıkmasını beklemiyoruz. 2001 yılında da 500 bayiye yaklaşmayı hedefliyoruz.

Temmuz sonu itibariyle otogaz pazarında birinciliğe oturduk. Aylar itibariyle öne geçiyoruz, bu yılı birincilikle tamamlayacağız. Otogaz satışları toplam ciromuz içinde yüzde 13 paya sahip. 2001’de bu oranın yüzde 150-20 civarına kadar çıkmasını bekliyoruz.

Aygaz’la ilgili diğer bir önemli gelişme de grup şirketlerinden Gazal’la yapılan birleşme çalışmaları oldu. Bu konuda hangi aşamadasınız?

Bu konuda çalışmalar yürütülüyor, muhtemelen yıl sonuna kadar çalışmalar tamamlanacak.

Bu birleşme Aygaz’a ne kazandıracak?

Birleşme yönünde alınan bu kararın çok yerinde olduğunu düşünüyorum. Çünkü Gazal, LPG tüplerinin kaplarını üretiyor. Aynı zamanda bizim dökme gaz tanklarını da yapmaya başladı. Gazal satışlarının yüzde 95’ini Aygaz’a yapıyor. İki şirketin birleşmesi çok daha rahat hareket edebilme imkanı sağlayacak. LPG kaplarını kendi bünyemizde üretmek bizim işimize gelecek. Gazal da finans konusunda kendisine bir destek bulacak. Hem de Pazar açısından Aygaz gibi iyi bir imajı olan bir şirketin içinde yer alacak. Gazal’ın bize işlev olarak çok büyük bir katkısı olacak.

Gazal’ın 1999 cirosu 16 trilyon olarak gerçekleşti. Şirketin 2000 cirosu 23.5 trilyon lira civarında gerçekleşecek. Biz bu yıl 300-310 trilyon lira ciro hedefliyoruz. Bu bir vizyondur ve bunun karşılığında nelerin çıkacağını zaman içinde göreceğiz.

Şirketlerin en büyük sorunlarından biri tahsilat. İnsanlar borcunu ödemeyip finansal araçlarda değerlendiriyorlar. Yaptığımız inceleme sonucunda gördük ki, satış elemanlarımızın zamanının yüzde 60’ı tahsilata harcanıyor. Bu süreci ortadan kaldırmayı istedik. Bankalar da artık eski imkanları kalmadığı için bankacılığa döndüler. Biz de senedi çeki ortadan kaldırarak, tahsilatları bir otomasyona bağladık. Bunun için bu sistemi ortaya koyduk. Artık insan eli değmeden elektronik bir ortamda hesaba geçmesini sağladık.

6 ay gibi kısa bir süre içinde 60 müşteriye ulaştık. Dökmegaz cirosunun yüzde 25’ini doğrudan tahsil ediyoruz. Bu yolla riskler ortadan kaldıyor. Bu sistemi bir sonraki aşamada bunu bayilerimizle kendi aramıza yerleştirmeye çalışıyoruz.

Özellikle büyük şehirlerde doğalgaz kullanımının giderek yaygınlaşması, LPG satışlarını düşürdü. Doğalgazdan önce LPG tüpü sektörünün yıllık büyümesi yüzde 17-18 iken, bu 2-3’lere düştü. Bu yıl enerjide yaşanacak kesintilerle birlikte bu oran 4’lere kadar çıkacak.

Biz metropollerde çok yaygındık. İstanbul, Ankara İzmir gibi şehirlerde kullanılma oranımız yüzde 50’lerin üstündeydi. Bu nedenle pazarda yaşanan daralma bizi olumsuz etkiledi. Ancak biz de bu gelişmeler üzerine organizasyonumuzda değişiklik yaptık ve ağırlığı Anadolu’ya verdik. Türkiye’nin her köşesine yayıldık. Kırsal bölgelerde tüplerimizi pazarlamaya çalıştık ve bunda da başarılı olduk. Buna rağmen hiçbir zaman 17-18’lik büyümeler yakalanmadı. Piyasa payımız totalde yüzde 32-33’lere kaldı.

Artık enerji yatırımlarına soyunduğunuza göre, LPG eski cazibesini kaybetti diyebilir miyiz?

Hayır, ben Türkiye’de çok büyük bir elektrik açığı olduğu için doğalgazın büyük bir bölümünün elektrik enerjisinde kullanılacağını düşünüyorum. Zaten son olarak uygulamaya konulan otomotik fiyat kararnamesinin, sanayi kuruluşlarına dahi LPG kullanmaları yönünde bir telkin olduğunu düşünüyorum.

Yıl sonunda aynı karlılık devam edecek mi?

Muhtemelen devam eder. 2000’in sonlarına doğru günde 3-4 saat enerji kesintisi olacak. Bu da günde bu kadar LPG kullanımı anlamına geliyor. Isınmada, aydınlatmada ve sanayiciler tarafından LPG kullanılacak. Bu nedenle LPG satışlarımızın programlananın çok üstünde gerçeklkeşmesini bekliyoruz. Uygulamaya alınacak programlı enerji kesintileri devam ederse karlılığımız artacak.

2001 yılı büyüme hedefiniz nedir?

1999’un reel getirisinin birkaç puan üstünde büyüme hedefliyoruz.(PARA-BORSAMARKET)