Özelleştirmeye Siyaset Engeli

TBB`nin yaptığı ankette, 120 kamu ve özel banka yöneticisinden yalnızca 1`i özelleştirmeye karşı çıktı. Özel sektör bankacıları, gecikmeden siyasileri ve bankalardan çıkar sağlayanları sorumlu tuttular.

Kamu bankalarının özelleştirilmesine hem kamu, hem de özel sektör bankalarının yöneticileri tam destek verdi. Türkiye Bankalar Birliği`nin üst düzey banka yöneticileri arasında gerçekleştirdiği anket, kamu bankalarının özelleştirilmesinin gerekliliği konusunda sektörde tam bir görüş birliği olduğunu ortaya koydu.

Ankete katılan 120 yöneticiden 112`si bu bankaların özelleştirilmesinin şart olduğunu bildirirken, 7 banka yöneticisi çekimser kaldı, yalnızca bir banka yöneticisi ise özelleştirmeye karşı çıktı.

Kamu bankalarının genel durumu, özelleştirmeyi geciktiren ve engelleyen nedenler, özelleştirme süreci ve yöntemleri konularında kamu ve özel sektör bankacıları arasında önemli görüş farklılıkları olmadığı dikkati çekti. Ancak, bazı önerilerin benimsenme derecelerinde bankacı grupları arasında istatistiksel farklar olduğu görüldü.

Rant sağlayanlar karşı

Her iki bankacı grubu da kamu bankalarının özelleştirmelerinde yaşanan gecikmeyi, Siyasi iktidarlar ile kredi, ihale ve reklam alanlar gibi kamu bankalarından yarar sağlayanların engelleyici tavrına bağlıyor. Bankacılar, özelleştirmenin önündeki en büyük engeli yeterli kararlılık göstermeyen siyasi otoriteler ve kamu bankalarından çıkar sağlayan gruplar olarak görüyorlar.

Ölçek büyüklüğü de engel

Özel sektör bankacıları, gecikmeden dolayı siyasi iktidarları daha fazla sorumlu tutuyor. Özel banka yöneticileri, kamu bankalarından çıkar sağlayanların sorumlu olduğu görüşünü de daha yüksek oranda destekliyor. Ancak kamu bankacılarının, bu bankaların özelleştirilmesindeki gecikmeler nedeniyle siyasileri ve çıkar gruplarını daha düşük oranda sorumlu tuttuğu dikkati çekiyor. Kamu bankalarının özelleştirilmesinin bu bankaların ölçek büyüklüğü nedeniyle geciktiği görüşü, kamu bankacılarında daha ağır basıyor.

Hukuksal altyapının eksikliği, ideolojik olarak banka özelleştirmelerine karşı çıkanlar, üst düzey bürokratların direnci ve sermaye piyasalarının yeterince gelişmemiş oluşu gibi görüşler ise gecikmenin nedeni olarak sınırlı destek gördü.

Banka çalışanlarının direnci ve yeterli talebin olmaması gibi nedenler de önemli olarak görülmedi.

Özelleştirme nasıl yapılmalı?

Her iki bankacı grubu, alıcının bilinen ve saygın bir kurumsal kimliğinin bulunması, nihai teklif öncesi alıcıların ön elemeye tabi tutulmaları ve özelleştirme sonrası alıcının bankayı yeniden yapılandırmaya yetecek finansal güce sahip olması gerektiği konularında birleşiyorlar.

Özel banka yöneticileri, alıcının saygın ve bilinen bir kurumsal kimliğinin bulunması görüşüne, kamu bankacılarından daha fazla önem veriyor. İhale ile blok satışın geçerli bir yöntem olduğu ve çalışanlara bir kısım hisse verilmesi görüşleri de her iki bankacı grubundan kısmen destek görüyor.

Kamu bankalarının alacak grupların mesleki veya bölgesel bir ortak girişim olması gerektiği görüşüne, kamu bankacıları istatistiksel olarak anlamlı bir biçimde diğer gruba göre daha fazla destek veriyor.

Kamu bankaları niçin özelleştirilemiyor?

Siyasi iktidarlar ile kredi, ihale ve reklam alanlar gibi kamu bankalarından yarar sağlayanların engelleyici tavrı

Yeterli kararlılık göstermeyen siyasi otoriteler

Kamu bankalarının ölçek büyüklüğü

Hukuksal altyapının eksikliği

Üst düzey bürokratların direnci

Sermaye piyasasının yeterince gelişmemesi

Banka çalışanlarının direnci ve yeterli talebin olmaması (FİNANSAL FORUM)