Parada Tarihi Gun.

06.01.2000 - 00:00 | Son Güncelleme :
Piyasalar 2000`le birlikte yenidoneme inanilmaz bir gecis yapti. Hazine yuzde 37 ile son 15 yilin en dusuk faiziyle 13 ay vadeli, 1 milyar dolara yakin borc aldi. Aylik mevduatin net getirisi yuzde 40`a, repo yuzde 30`a indi. Yillik deger artisi yuzde 20 ile sabitlendigi icin dovizden kacis devam etti. Tek alici kaldi: Merkez Bankasi Borsada dun firtinalar esti. Endeks yuzde 15.15 yukseldi, 17.512 puana cikti. Dolar bazinda endeks 1.37 milyar dolarlik rekor islem hacmiyle 3. 20`ye firladi. Turkiye`nin enflasyonu indirmek icin 1 Ocak 2000`den itibaren baslattigi uc yillik savasa, piyasalar da tarihi bir gunle imza atti. Gelismeler, banka ve borsacilarin yeni duzene hemen uyum saglamak icin kollari sivadigini, gosterdi. Gecen yilin son gunlerinden itibaren baslayan faiz dususu, dun tarihi bir duzeye eristi. Hazine`nin borclanma faizi son 15 yilin en dusuk seviyesine inerken, borsa rekor kirmaya devam etti. Dovizden kacis surdu. Iste piyasalarin tamamen faaliyete gectigi 4 Ocak 2000 gununden tarihi notlar...
* 4 Ocak 2000`in tarihi bir gun olmasinda en buyuk pay, Hazine`nin borclanma faiziydi. Hazine, 1984 yilindan bu yana gorulen en dusuk faizden borc alabildi. Dun yapilan 13 ay vadeli ihalede 1 milyar dolara yakin ic borclanma yuzde 37.03 faizle gerceklestirildi. Ihale yontemiyle borclanmaya 1984`de baslayan Hazine, o yil ortalama yuzde 42.98`den tahvil satisi gerceklestirebilmisti.
* Hazine faiziyle birlikte, banka faizleri de uzun suredir unutulan seviyelere geriledi. Onceki gun faizini indiren 4 buyuk banka, dun tekrar oranlarini dusururken, sektordeki baska bankalar da onlari takip etti. Birkac gun once yuzde 65`lerde duran brut aylik faizler yuzde 50 civarina indirildi. Aylik mevduatin net getirisi yuzde 40`a dogru yaklasti.
* Gecen yil yuzde 70-80 civarinda gezinen gecelik faiziyle vadeyi kisaltan repo da tahtindan iniyor. Dun gecelik reponun net getirisi yuzde 30`un altina geriledi. Zaman zaman dalgalansa da repoya yatirimin bundan boyle eskisi gibi cazip olmayacagi ortaya cikti.
* Yillik deger artisi yuzde 20 ile sinirlanan dovizden kacis devam etti. Bankacilarin yaptigi tahmine gore Merkez Bankasi piyasadan iki gunde yaklasik 500 milyon dolar satin aldi.
* Faizin gerilemesi ve dovizin gozden dusmesi yatirim araci olarak hisse senetleri ve yatirim fonlarini on plana cikardi. Nitekim borsa yilin ilk islem gununde inanilmaz bir patlama yasadi. Endeks 3 dolari da gecerek, 3.27`ye firladi. Borsa 1 milyar 377 milyon dolarlik rekor islem hacmiyle yuzde 15.15 oraninda deger kazanarak 17.512 puanla gunu kapatti.
* Hisse senetlerine gelen talebin bir kismi yatirim fonlarindan kaynaklandi. Fonlar, musteri sayisinin hizla artmasi ve yeni tasarruflarin portfoye akmasiyla hisse senedi alimina yoneldi. Bu da borsadaki tirmanisi korukledi.
Bir gunde yuzde 15 artti
Borsa endeksi 3.27 dolara cikti: IMKB faizdeki dusus, dovizden kacis borsanin cilgin gibi yukselmesine neden oluyor. IMKB-100 Endeksi 2000`in ilk islem gununde yuzde 15.15 artarak gunu 17.512 puandan tamamladi. Endeks 3.27 dolardan kapandi. Islem hacmi 739. 3 trilyona, bir baska degisle 1 milyar 377 milyon dolara yukselerek hacim rekorunu da tarihe gomdu. Yeni yilin ilk gununde yasanan bu olaganustu cikis paranin yonunun hisse senedi ve yatirim fonlarina donmesinden kaynaklandi. Dun dolarin bir gunde 4000 lira birden dusmesi, repo faizinin yuzde 30`a inmesi yatirimcilari alternatif birakmadi. Yatirim fonu talebi patladi. Fonlar da portfoylerindeki hisse senedi miktarini artirmaya ve yeni talebi karsilamak icin hisse senedi alimina gectiler. Gecelik faizlerdeki gerileme kredi faizlerini de bir zamanlar hayal bile edilemeyecek rakamlara indirince, borsanin yeni zirveye tirmanmasi kacinilmaz oldu. Yabancilarin da tatili sonrasinda yogun olmasa da geri donmesi piyasaya canlilik getirdi. Toplam piyasa degeri 116 milyar dolara cikti.
Son 15 yildaki en dusuk seviye
Ic borclanma faizi yuzde 37`ye indi: Hukumetin enflasyonu dusurme konusundaki kararliligi ve Merkez Bankasi`nin para politikasi, sonunda Hazine`nin borclanma faizini tarihi seviyeye indirdi. Dun Hazine yeni donemin ilk ihalesini gerceklestirerek, Kasim ayinda baslayan faiz dususunu tescil etti. Hem de yil sonunda gelinen yuzde 45`lik seviyenin de altindan, yuzde 37.03 ortalama bilesikle borclanarak... Bu faiz, 1984`te baslanan ve ihale yontemiyle yapilan borclanmalarin en dusugu oldu. Hazine bu faiz oranindan 13 ay vadeli 604 trilyon nominal degerde satis gerceklestirdi. Piyasadan net 423 trilyon lira cekti. Hazine son olarak Kasim ayinda yaptigi ihalelerde yuzde 80`nin uzerinden borc alabilmisti. Faizin bu kadar dusuk cikacagi bilinirken, ihaleye gelen teklif tutari 2.6 katrilyonu asti. Faiz oraninin onceki gun aciklanan yuzde 60`in uzerindeki 1999 yili enflasyonu ile baglari tamamen koptu. Hukumetin 2000 sonu yuzde 20-25 enflasyon ve yuzde 20`lik kur artisi hedefine odaklanan piyasa, yeni doneme geciste, faizde yeni dengeyi kurmakta acele etti.
Faizi yuzde 30`a indi
Repo tahttan iniyor: Yeni donem repo faizinin de tahtindan ineceginin sinyalini hemen verdi. Yilsonunda yasanan para sikisikligi nedeniyle yuzde 100`lere tirmanan repo faizi, yeni yilla birlikte hemen yuzde 30`a geriledi. Zaman zaman piyasadaki ihtiyaca bagli olarak dalgalanma ihtimali olsa da, yuzde 70-80`e cikan net getiri ve kisa vadeli olmasi nedeniyle yatirimciyi hapseden reponun, cazibesini kaybedecegi yilin ilk gunlerinden hemen anlasildi. Bu arada repo faiziyle birlikte bankalararasi para piyasasinda da gecelik faizler hizli dususte. 1999 sonunda yuzde 70`lerde gezinen interbank gecelik faizi dun ortalama yuzde 30`a indi. Bu faiz, bankalarin kullandirdiklari kredilerde onemli bir baz teskil ediyor. Dolayisiyla onumuzdeki donemde hem tuketicilere, hem de sanayi kesimine verilen kredi oranlarinda da hizli dusus bekleniyor.
Dolar 4.000 lira birden dustu
Dovizden kacis suruyor: 2000 yilinda deger artisi yuzde 20 ile sinirlanan dolardan kacis var. Bankalar geleneksel olarak her yil sonunda aldiklari dovizleri yeni yilla birlikte Merkez Bankasi`na satmaya basladi. Tek alici konumundaki Merkez Bankasi 2000`in ilk gununden itibaren mudahaleye basladi. Piyasanin tahminlerine gore iki gunde Merkez Bankasi`na satilan doviz miktari 500 milyon dolara ulasti. Bankacilar, yabancilarin henuz 2000 yili sorunu nedeniyle islemlere baslamadigini, Merkez Bankasi`nin onumuzdeki gunlerde daha fazla doviz satin alabilecegini belirtiyorlar. Bu arada dolar, yurtdisinda kaybettigi degerle de bir darbe aldi. Mark karsisinda 1.93`ten 1.90`in altina inen dolar, TL`ye karsi serbest piyasada yaklasik 4000 lira geriledi. Repo faizlerindeki sok dusus nedeniyle bireysel yatirimcilarda yogun sekilde doviz satisina rastlanmadigi belirtiliyor.
Aylik getiri yuzde 40`a indi
Mevduat faizinde toptan dusus oldu: 1999`un son haftalarinda baslayan mevduat faizi indiriminin ikinci turu yasaniyor. Onceki gun mevduat pastasindan buyuk pay alan Yapi Kredi, Akbank, Garanti ve Is Bankasi`yla baslayan indirime dun cok sayida banka katildi. Faizde ayarlama o kadar siddetli oldu ki, ilk gun faizini indiren 4 banka dun yeniden faiz dusurmek zorunda kaldi. Yilbasindan once brut yuzde 65 civarindaki aylik ve uc aylik mevduat faizi, yuzde 50 civarina geriledi. Bu oranin yuzde 16.5 oraninda stopaj kesintisinden sonra neti yuzde 42`ye kadar iniyor. Alti aylik ve yillik faizlerde ise faizler yuzde 50 civarindan yuzde 45`lere dusuruldu. Bu oranin da neti yuzde 40`in altinda. Yatirimcilarin mevduat vadeleri bayramdan itibaren geliyor. Mevduattan aldigi yuksek faize alisan yatirimcilari da kotu surpriz bekliyor. Ornegin 1-2 ay once aylik net yuzde 65`le 1 milyar lira yatiran kisinin eline vade sonunda 55 milyon faiz geciyordu. Bu miktar, yuzde 45 net faizle 38 milyon liraya inecek. (SABAH)

Bu haberi okuyanlar bunları da okudu
 
KAPANIŞLAR (BIST)
BUGÜN 1000 TL NE OLDU?
1.007 TL        
BORSA
1.002 TL        
DOLAR
999 TL        
EURO
1.003 TL        
ALTIN
 
bigpara

Copyright © 2024 Tüm hakları saklıdır.
Hürriyet Gazetecilik Matbaacılık A.Ş.

YASAL UYARI:
Piyasa verileri Foreks Bilgi İletişim Hizmetleri A.Ş. tarafından sağlanmaktadır. Üye girişi yapılan Canlı Borsa sayfaları haricinde Hisse senedi verileri 15 dk gecikmelidir. Tahvil-Bono-Repo özet verileri her durumda 15 dk gecikmelidir.

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bununla beraber gerek site üzerindeki, gerekse site için kullanılan kaynaklardaki hata ve eksikliklerden ve sitedeki bilgilerin kullanılması sonucunda yatırımcıların uğrayabilecekleri doğrudan ve/veya dolaylı zararlardan, kar yoksunluğundan, manevi zararlardan ve üçüncü kişilerin uğrayabileceği zararlardan dolayı Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık A.Ş hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

BIST isim ve logosu "Koruma Marka Belgesi" altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez.

BIST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BIST'e ait olup, tekrar yayınlanamaz.