Tupras`ta Finale Dogru Son Adim.

Daha once 37-39 binlira olmasi beklenen halka arz fiyat araligi, OIB tarafindan 31- 33 bin lira olarak aciklandi. 200 lotun altinda alim yapacak kucuk yatirimci icin fiyatlar daha da cazip hale geldi. Yuzde 12 iskontodan yararlanacak kucuk yatirimci icin hisse fiyati 27-29 bin seviyelerine iniyor. Tupras`in IMKB`de islem gordugu 6-31 Mart 2000 tarihleri arasinda olusan baz fiyati ise 38 bin 10 lira olarak hesaplandi. Buna gore en son islem gordugu borsa fiyati uzerinden piyasa degeri 4.5 milyar dolar civarinda aciklanan fiyatlarin cazip oldugu ortaya cikiyor. Kucuk yatirimci icin belirlenen fiyatlar, 4 milar dolarin altinda bir piyasa degerine denk geliyor. Bu piyasa degerinden yatirim cazip oldugu uzmanlarca belirtiliyor. Kesin satis fiyati 10 Nisan`da aciklanacak. Ayrica, OIB tarafindan belirlenecek hisse satis fiyati ile kesin talep sirasinda yatirilan paralar arasindaki fark yatirimcilara iade edilecek. Ozellestirme Idaresi Baskanligi uygulayacagi `Green Shoes` yontemi ile Tupras hisse senedi yatirimcilarini olusacak fiyat dalgalanmalarina karsi koruyacak. Halka arzda konsorsiyum lideri olan Garanti Yatirim, ani fiyat gerilemesinin bas gostermesi halinde belirli bir sure icin, Tupras hisse senedi aliminda bulunabilecek. Sirketin tesislerinin 1.9 katrilyon TL karsiliginda sigortali oldugu bunun da hisse basina yaklasik 25 bin liralik bir rakama karsilik geldigi biliniyor. Butun bunlar goz onunde tutuldugunda Tupras hisse senedi almanin dusuk risk tasidigi vurgulaniyor. Tupras`in halka arzina yonelik talep, bekletilerin cok uzerinde gerceklesti. Yurticinde 477 bin 829 yatirimci on talepte bulundu. Yaklasik bir milyon yatirimcinin bulundugu ulkemizde, bu talep miktarina ulasilmasi Tupras`in arzina olan ilgiyi gosteriyor. Ayrica yurtdisindaki yatirimcilar ve yatirim fonlarinin da arza ilgi gosterdigi belirtiliyor. Yeni arzla birlikte sirketin halka aciklik orani yuzde 20`li seviyelere cikacak. Bundan dolayi, buyuk yabanci fonlarinin hisseye olan ilgisinin daha da artmasi bekleniyor. Hissenin cok sayida yatirimciya satilmasi ve yatirimci grubuna gore farkli iskonto oraninin uygulanmasi kisa vadede hissenin prim yapmasini guclestirebilecegi yorumu yapiliyor. Ilk birkac aylik surecte fiyatlarin belirli bir aralikta dalgalanmasi bekleniyor. Ancak hissenin fiyatinin ucuz oldugu ve orta vadede onemli prim potansiyeli tasidigi gorusunu savunan uzmanlar yatirimcilara, kisa vadeli dusunmelerini oneriyor. Goruslerine basvurdugumuz uzmanlar, Tupras`in halka arzinin ozellestirmede onemli bir donemec oldugu konusunda ayni fikirde. Binlerce yeni yatirimcinin borsayla tanisacak olmasi, uzmanlar tarafindan olumlu degerlendiriliyor. Uzun vadede ise piyasanin likiditesini ve derinligini artiracagi gorusu hakim. Bunun da borasyi olumlu yonde etkilemesi bekleniyor. Tupras`in halka arzi diger ozellestirmelerin basarili gecmesi acisindan da onem teskil ediyor. Ozellestirme Idaresi Baskanligi`nin halka arzi basarili bir sekilde tamamlanmasi, bundan sonra yapilmasi dusunulen ozelletirmeleri de yakindan etkileyecek. Diger bir onemli nokta ise Stand-by anlasmasi cercevesinde belirlenen ozellestirme hedeflerine kayda deger katkida bulunacak olmasi. Fakat piyasadan para cikisina yol acacak bu halka arzin, borsadaki fiyatlar uzerinde kisa sureli baski kuracaginin da alti ciziliyor. Bu arada gecen haftalarda yapilan bir aciklamaya gore ozellestirmeden elde edilecek gelirler ic ve dis borc odemelerinde kullanilacak. 2000`de OIB kanaliyle 5.2 milyar dolarlik ozellestirme geliri bekleniyor. Bu da enflasyonun dususu ve hukumetin IMF`ye verdigi taahhutlere uyabilmesi acisindan oldukca onemli gorunuyor. Turkiye`nin en buyuk sirketi konumunda olan Tupras, kendi sektorunde tekel durumda. Ayrica yillik ham petrol isleme kapasitesi ile kendi alaninda Avrupa`nin 7. buyuk sirketi. Yillik 27.6 milyon ton hammadde isleme kapasitesiyle, Turkiye`nin islenmis petrol uretiminin yuzde 86`sini gerceklestiriyor. Tek basina Turkiye`nin petrol talebinin yuzde 65`ini karsiliyor. Sirket 2003 yilinda tamamlayacagi yatirimlarla Avrupa standartlarinda urun kalitesine ulasmasi bekleniyor. 1999 yilinda7.6 milyar dolar ciro amaclayan firma, 2000 yili icin 9.5 milyar dolar ciro hedefliyor. Sirketin 2000 yili icin 5.5 katrilyon TL ciro ve 395 trilyon TL civarinda kar aciklamasi beklenen bu kari gerceklestirmesi halinde su an 13.1 seviyesinde bulunan fiyat/kazanc oraninin 7.1 civarina dusmesi tahmin ediliyor. Bu oranin da bir petrol sirketine yatirim icin oldukca cazip oldugu ifade ediliyor. Uzmanlar ozellestirme programinin su ana kadar basariyla surduruldugu yorumunu yapiyorlar. Bu fiyatlarin yatirim acisindan uygun oldugu belirtiliyor. Ayrica yatirimcilara orta vdveli yatirim tavsiye ediliyoru. Arz fiyatlarinin farkliligindan dolayi, fiyatlarin dengelenmesinin bir sure alabilecegi ifade ediliyor. Fakat bundan sonraki donemde, piyasa sartlarinin fiyat hareketleri uzerinde daha da etkili olacagi vurgulaniyor. Siyasi ve ekonomik sartlarda herhangi bir olumsuzluk olmadigi takdirde orta vadede yatirimin uygun oldugu belirtiliyor. (BORSAMATIK)