Cari Açıkta Abd Ile Yarışıyoruz

02.10.2000 - 00:00 | Son Güncelleme :
Programın yumuşak karnı olarak tanımlanan cari açık, GSMH`nin yaklaşık yüzde 4`üne ulaştı. Türkiye, dünyanın en güçlü ekonomisi olan ve cari açığı yüzde 4.5`lerde bulunan ABD`nin düzeyine yaklaştı.Çeşitli çevrelerce tartışılan cari işlemler açığındaki hızlı gelişme IMF-Dünya Bankası toplantılarında da Türk heyetinin karşısına gelen önemli konulardan biri oldu. Uluslararası finans kuruluşları ile Türk heyeti arasındaki bütün görüşmelerde yabancılar cari işlemler açığındaki hızlı genişlemeye ilişkin sorular yönelttiler. Bu durum karşısında heyetin başkanlığını yapan Devlet Bakanı Recep Önal, "cari açığın kapatılamaz boyutlarda olmadığı" mesajını verdi. Ancak, Bakan Önal, açığın finanse edilebilir olduğunu söylesede cari açığın Gayri Safi Milli Hasıla`ya oranı neredeyse yabancı fonların yağdığı ve dünyanın en güçlü ekonomisi olan ABD`nin düzeyine ulaştı. Programda hedeflenen cari açığın, GSMH`nin yüzde 1.5-2 oranında yani 3-4 milyar dolar civarında kalmasıydı. Oysa açık miktarı GSMH`nin yüzde 4`üne denk gelen 8 milyar dolara yaklaşmış durumda. `Safe heaven` olarak tanımlanan ABD gibi cari açığı gelişmiş ekonomiler arasında en yüksek olan ülkenin bile cari açığının Gayri Safi Milli Hasıla`ya oranı yüzde 4.5. Bu durum bile yüksek sayılarak ABD bu nedenle ileride doların gücü açısından riskli bir ülke sayılıyor. Uygulanan istikrar programı yabancı yatırımcıların Türkiye`ye gelmesi ile işleyebilecek bir programken, bu konuda da hünüz hedefler tutturulmuş değil. "Cari açık gelişmekte olan ülkelerde de yüksek " İngiltere`de cari açığın GSMH`ye oranı yüzde 2.5 iken 11 euro ülkesin de ise cari açık değil fazla var. 11 euro ülkesinde cari fazlanın GSMH`laya oranı 0.2 civarında. Dünyada en çok cari fazla veren Japonya`da ise oran yüzde 2.5 civarında. Gelişmiş ekonomilerde problemli Yeni Zellanda ekonomisinin dışında yalnızca Avustralya ve Portekiz sapma gösteriyor. Yunanistan ise ciddi açığa sahip olmakla birlikte yurtdışından özellikle de AB`den fon bulmakta zorlanmayan bir ekonomiye sahip. Gelişmekte olan ülkelerde Arjantin, Brezilya ve Meksika Türkiye`ye benziyor. Ancak, bu ülkelere doğrudan yabancı yatırımlar Türkiye`nin hiçbir zaman göremediği boyutta. Geçiş dönemindeki ülkelerde ise cari açık çok yüksek boyutlarda olsada, sözkonusu ülkelerdeki batı yatırımları politik nedenlerle de olsa had safhada."Cari açık ciddi bir sorun " Cari açığın program açısından önemli sorunlardan biri olduğunu belirten uzmanlar, Türkiye gibi zayıf olan ve yurtdışında fonlama sağlayamayan bir ülkede cari açığın GSMH`nin yüzde 4`üne çıkmasının çok yüksek olduğunu söylediler. İstikrar programı uygulanmaya başlandığında cari açığın Gayri Safi Milli Hasıla`nın yüzde 1.5 - 2`si civarında olmasının hedeflendiğini hatırlatan uzmanlar, "Bugün yüzde 4`lerden yani 8 milyar dolardan bahsediyoruz. Bu ciddi bir durumdur, önemsememek finanse edilebilir gözüyle bakmak mümkün değildir" diye konuştular.Uzmanlar, tarihi boyunca dış ticaret açığı vermiş olan ABD`de son dönemlerde doların da güçlü olması dolayısıyla bu açığın büyümesinin rahatsızlık yarattığına işaret etti. Uzmanlar, "ABD yurtdışından sürekli fon çeken bir ülke olduğu için dış ticaret açığını ve cari açığını yurtdışından gelen portföy yatırımları ve sermaye yatırımlarıyla karşılar. Ancak, doların ileride yaşayacağı en büyük tehlike cari açık problemi olarak söylenmektedir. ABD gibi cari açığı gelişmiş ekonomiler arasında en yüksek olan ülkenin bile cari açığının Gayri Safi Milli Hasıla`ya oranı yüzde 4.5. Yani aslında yüksek bir oran ve Amerika bu nedenle ileride doların gücü açısından riskli bir ülke sayılıyor" dediler."Abaç: Yabancı Fonlar Çekilmedi." IBAR Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Abaç, ABD doları dünya parası olduğu için açık konusunun diğer ülkelerin açığından çok farklı bir niteliği olduğunu belirterek, "ABD buna rağmen makro ekonomik dengelerini gözetme ihtiyacı duyuyor. Çünkü cari açık belli boyutlara ulaşırsa o zaman ABD ekonomisi sorgulanmaya başlanacak ve doların itibarı düşecek" dedi. Türkiye`nin dış açığı finanse etmesi için yabancı paraya ihtiyacı olduğunu vurgulayan Abaç, Türkiye`nin ABD gibi yabancı para ihtiyacını kendi parasıyla karşılama şansının olmadığını söyledi.Türkiye`nin uzun vadeli fonları çekme konusunu bir türlü çözemediğini ve en zayıf kaldığı alanlardan biri olduğunu hatırlatan Abaç, Türkiye ekonomisi önemli aşamalar elde ettiğini ancak, bu konuyu çözemediğini söyledi. Abaç, gelişmekte olan diğer ülkelerin cari açık konusunda Türkiye`ye yakın bir durum arzetmelerine rağmen bu ülkelerin yabancı sermayeye çekme konusunda başarılı olduklarını ifade etti. Abaç, "Türkiye normalde yabancı sermayeden destek alarak birtakım sorunların çözümüne yönelmesi gerekirken, bunun yerini dış borç ve kısa vadeli fonlarla sorunlarına çözüm arama durumunda kalıyor" dedi. "Fischer: Kalıcı Önlemler Alınmalı."Dünya Bankası-IMF toplantılarında Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı Recep Önal ile görüşen IMF Birinci Başkanı Stanley Fischer da cari açığa dikkat çekmişti. Fischer, "Açık programın en büyük sıkıntısı. 2000 yılı için alınan küçük tedbirler başlangıç için iyi ama, cari açığı kapatmada kalıcı önlemlerin alınması ve kısa vadeli düşünülmemesi gerekir" dedi. (FİNANSAL FORUM)
Bu haberi okuyanlar bunları da okudu
 
  • BIST
  • DOLAR
  • EURO
  • ALTIN
8.898 Değişim: 2,06% Hacim : 69.228 Mio.TL Son veri saati : 16:47
Düşük 8.695 19.03.2024 Yüksek 8.912
Açılış: 8.702
32,3435 Değişim: 0,20%
Düşük 32,2510 19.03.2024 Yüksek 32,5143
Açılış: 32,2803
35,1550 Değişim: -0,08%
Düşük 35,0472 19.03.2024 Yüksek 35,5201
Açılış: 35,1827
2.237,81 Değişim: -0,25%
Düşük 2.232,38 19.03.2024 Yüksek 2.254,55
Açılış: 2.243,53
bigpara

Copyright © 2024 Tüm hakları saklıdır.
Hürriyet Gazetecilik Matbaacılık A.Ş.

YASAL UYARI:
Piyasa verileri Foreks Bilgi İletişim Hizmetleri A.Ş. tarafından sağlanmaktadır. Üye girişi yapılan Canlı Borsa sayfaları haricinde Hisse senedi verileri 15 dk gecikmelidir. Tahvil-Bono-Repo özet verileri her durumda 15 dk gecikmelidir.

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bununla beraber gerek site üzerindeki, gerekse site için kullanılan kaynaklardaki hata ve eksikliklerden ve sitedeki bilgilerin kullanılması sonucunda yatırımcıların uğrayabilecekleri doğrudan ve/veya dolaylı zararlardan, kar yoksunluğundan, manevi zararlardan ve üçüncü kişilerin uğrayabileceği zararlardan dolayı Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık A.Ş hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

BIST isim ve logosu "Koruma Marka Belgesi" altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez.

BIST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BIST'e ait olup, tekrar yayınlanamaz.