Ermeni sorunu ambargo getirebilir

TÜSİAD Washington Temsilcisi Akyüz, Ermeni sorununun Yahudi soykırımına benzer gelişmeler doğurabileceğine dikkat çekti ve "Türkiye, bunu önlemek için fon ve araştırma birimi kurmalıdır" dedi. ABD Temsilciler Meclisi Uluslararası İlişkiler Komitesi`nde kabul edilen sözde Ermeni karar tasarısı giderek Türkiye`nin başını daha çok ağrıtacak görünüyor. TÜSİAD ise, Ermeni sorunlarının sık sık gündeme gelip, Türkiye için sürekli bir sorun olmasını önlemek için bu yönde çalışacak bir "uluslararası araştırma heyeti" ve bu çalışmalar için de yine "uluslararası fon" kurulmasını öneriyor. TÜSİAD`ın Washington Temsilcisi Abdullah Akyüz, yaptığımız söyleşide, şu anda "masumane" görüntüler sergileyen Ermeni lobisinin, ABD Temsilciler Meclisi`nden çıkarmaya çalıştıkları karar tasarısının ardında, sözde "soykırım" iddalarını legalleştirmek arzusu yattığını ve ileride bu iddiaların, Türkiye`nin başına büyük sorunlar açabileceğini söyledi. ABD`den yeni döndünüz. Ermeni lobisinin çıkarmak istediği karar tasarısının ardında hangi gerçekler yatıyor? Şu anda, Ermeni tasarısı başlıbaşına çok önemli değilse bile ilerde bunun üzerine, çok şey inşaa edilebilir. Onun için bence bu konuya, çok önem verilmesi gerekiyor. Belki, şu anda, sadece eğitimi içeriyor. Örneğin, Dışişleri Bakanlığı personelinin yani diplomatların, Ermeni soykırımı konusunda eğitilmelerini ve her yıl 24 Nisan`da Ermeni soykırımı olarak anılmasını içeriyor. Tabii, bunun yaşama geçmesi için yasa haline gelmesi lazım. İç bir karar tasarısı veya niyet mektubu gibi bir şey. Ama, bunun üzerine çok şey inşa edilebilir. İleride, neler hedefleniyor? Türkiye, "soykırım yaptı" diye kabul edilerek, buna insan hakları sorunları da eklenerek Türkiye`ye silah satışının tamamen engellenmesi gündeme gelebilir. ABD yönetimi, bizi gelişmekte olan pazarlar yerine koyması nedeniyle özel ilgi gösteriyor, özel çalışmalar yapılıyor, ticaretin geliştirilmesi için. Birtakım teşvikler veriliyor. Bunların kaldırılması gündeme gelebilir. AB üyeliği süreci de ABD tarafından destekleniyor. Bunlar sekteye uğratılabilir. TÜSİAD hangi çalışmaları yaptı? Bu konuda biz, genel olarak Kongre üyelerini, özellikle de alt komite üyelerinin danışmanlarını (çünkü bunlar belirliyor görüşleri) bilgilendiriyoruz. Örneğin Meclis üyesi, bu şekilde bir görüşe angaje olmuşsa, onu değiştirmek mümkün değil. Gündüz Aktan`ın da katıldığı bir oturum yapıldı. Hiçbir alt komite üyesi salonda değildi, başkan dışında. Ne kendileri lehine konuşanları dinlediler, ne de aleyhlerine konuşanları dinlediler. Sadece, kayıtlara geçti oturum. Biz, bu tasarının, Türk-Amerikan ilişkilerini hem siyasi hem de ekonomik açıdan çok etkileyeceği yönünde girişimlerde bulunduk. Bunları anlatmaya çalıştık. Amerikalı firmaları, seferber etmeye çalıştık. Özellikle Türkiye`de iş yapan Amerikalı firmalar üzerinden hareket ettik. Yazılar yazdılar, kendi bölgelerinin milletvekilerine, komitelerde olanlara ulaşmaya çalıştılar. Ne kadar etkili oldular bilmiyoruz. Gidişat, onların etkilerini sürdürdüğü yolunda. Olay, sadece Kalifornia ile mi sınırlı?
Evet, çünkü Ermeniler, o bölgede çok yoğun. Partiler, en fazla milletvekili oradan çıkarıyorlar. Peki, biz Türkler neler yapmalıyız? Birincisi Ermeni diyasparasına yönelik olarak onları etkileyecek girişimler. İkincisi, üçüncü ülke kamuoylarını etkileyecek şeyler. Örneğin Amerikan, Fransız, İngiliz vatandaşlarını etkileyecek girişimlerde bulunmalıyız. Bence Ermeni diyasparasını ve diyasparanın Türkiye`ye karşı nefretinin azaltılması gerekiyor. Bu açıdan da, Türkiye`nin Ermenistan ile olan ilişkileri çok önemli. Ermenistan, şu anda çok sıkışmış ve bölgesinde tıkanmış durumda. Türkiye ile ilişkilerini geliştirmesi, biraz ticaretin artırılması, bizim için çok yararlı olabilir. Azerbaycan meselesini bir gerekçe göstererek, bunu değiştirip, biraz Ermenistan`la ilişkileri geliştirmek lazım. Ekonomik ilişkileri geliştirmek yeterli mi? Türkiye, bir dönem çağrısını yaptı, "Arşivleri açalım, tarihçiler bunu araştırsın" diye ama bir de adım atması gerekiyor. Öncülük yapıp, bir "araştırma birimi" kuralım. Bağımsız araştırmacılar, Türk tarihçiler, hatta Ermeni tarihçisi de olsun. İngilizi, Fransızı, Amerikalısı da olsun. Madem bu kadar meraklılar, onlar da para koysunlar. 10 milyar dolarlık bir fon oluşturulsun, isteyen insanlar incelesinler. Bu olayın, bir katliam, bir soykırım değil, savaş ortamında olduğu karşılıklı olaylardan ibaret olduğu anlaşılsın. Her 3 ayda bir de "gelişme raporu" yayınlansın.
(FİNANSAL FORUM)