Zülfikar Doğan; Ekonomik istikrarın temel koşulu, siyasi istikrar değil mi?

05.10.2000 - 00:00 | Son Güncelleme :
Önce Çankaya ile Hükümet arasında, Kamu Bankaları KHK`sı ile gündeme gelen kriz, ardından TBMM açılış töreninde Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer`in konuşmasına sessiz kalan, küsüp alkışı esirgeyen iktidar tavrı.Ardından üniversitelerin akademik yıl açılış törenlerinde yapılan konuşmalarla başlayan tartışmalar ve nihayet Genelkurmay Başkanlığı`nın `esef` açıklaması.Şimdi kurumsal olarak bir `kriz üretim merkezi `KÜM` kurulsa ve buraya kadrolu elemanlar alınıp, her gün bir kriz yaratmaları istense, ne kadar yetenekli olurlarsa olsunlar bu kadarını beceremezler.Türkiye yıllardır, neden bir türlü ekonomisini, eğitimini, sosyal güvenliğini, bütçesini, vergi sistemini, maliyesini, yargı sistemini ve daha pek çok temel toplumsal alanını rayına oturtamıyor? Siyasette istikrarı sağlayamadığı için değil mi? Hele, hele ekonomik istikrarın en temel, vazgeçilmez koşulu siyasal istikrar değil mi? Tabii ki siyasal istikrar. 18 Nisan 1999 seçimlerinden sonra Türkiye`de bu istikrarın yakalandığı düşünülerek sevinilmişti. Ezici çoğunluğu olan bir üçlü koalisyon iktidarı. Ayrıca, Cumhuriyet tarihinde ilk kez, `uzlaşmaz - karşıt` görünen siyasal partiler, görüşlerin koalisyonu, birlikteliği.Bu istikrar umutlarını daha da pekiştirmişti. Artık iki yılda bir erken seçimlerin ülke gündeminden kalktığı en azından üç - dört yıllık kesintisiz bir hükümet devrinin, siyasette sorunsuz ve istikbalin görülebildiği bir dönemin başladığı konusunda ülke insanları ekseriyetle ittifak halinde idi.Peki, artık onuncu ayına girdiğimiz 2000 yılının başından bu yana yaşananlar nedir o zaman?Türkiye zor bir ekonomik programı, geniş halk kitlelerinin özverisi pahasına uyguluyor. İnsanlar, gönülsüz de olsa, kızsalarda, tepki de gösterseler uygulamalara bir yerde rıza gösteriyorlar.Enflasyon önceki gün açıklanan Eylül ayı rakamları ile, 13 yıl aradan sonra ilk kez yıllık yüzde 50`nin altına iniyor.Dövizde spekülasyon nerede ise bitmiş. Merkez Bankası hemen herşeye hakim konumda. 2002 sonuna kadar dövizin istikbalini görmek, kestirmek mümkün. Hazine, borçlanması daha uzun vadeye yayılıyor, faizler iniyor. Tahayyül bile edemeyeceğimiz yüzde 10`lu, 15`li enflasyon rakamlarını konuşuyoruz, umut ediyoruz.Bütçede yıllar sonra keyifle `denkliği` konuşur duruma geliyoruz. Bunların olabileceğini düşünüyoruz. Yapılması gereken reformlar, dizi dizi orada duruyor.Bir ülke düşününüz ki, mali sektörü, bankaları nerede ise 20 - 25 yıldır sürekli kanıyor. Onlarca banka batıyor. Milyarlarca dolar yitip gidiyor. Yüzlerce banker vurgun yapıyor, bugünün değeriyle yine milyarlarca dolar gidiyor. Aslında gitmiyor. Bu paralar buharlaşmıyor. Bir yerlerde, birilerinin cebinde kasasında duruyor. Ev olarak, yat, kat olarak zenginlik olarak duruyor.Devlet, halk bütün bu milyarlarca dolarlık kanamayı sineye çekiyor. Ödüyor, ödeyemiyor, parasını alıyor, ya da alamıyor. Ama neticede giden gidiyor. Bütün bunlara rağmen, bunca vurguna, soyguna, hırsızlığa, rağmen, bu ekonomi ayakta duruyor. Üretiyor, ihracat yapıyor, istihdam yaratıyor.Bir ülke düşününüz ki, 15 - 20 yıldır terörle mücadeleye 100 milyar doların üzerinde kaynak ayırıyor. Komşularının hepsi birbiriyle, ya da başka ülkelerle sorunlu. Kimi ambargo altında, kimi terörist ülke listesinde. Ticareti duruyor, ihracatı duruyor. Bir hesaba göre bu uygulamalarda hiç bir kusuru olmadığı halde, o ülkenin zararı, kaybı 50 - 60 milyar dolar.Yine o ülkenin ekonomisi ayakta. Yine insanları çalışıyor, fabrikaları üretiyor, ihracat yapıyor, namerde muhtaç olmaksızın, ekmeğini, aşını, sebzesini, meyvesini kıtlık yüzü görmeksizin buluyor, yiyor, yediriyor, giydiriyor.Pek çok ülkenin toplam nüfusundan fazla gencini okullarında, üniversitelerinde bedava okutuyor. Böyle bir ülkeyi hayal edin demiyoruz. Bu ülke var, mevcud ve bizim ülkemiz, Türkiye!Dört bir yanından içi karıştırılmaya, nifak sokulmaya, başının beladan kurtulmasına izin verilmemeye çalışılıyor. Buna rağmen, herşeyin üstesinden gelme yeteneğinde, becerisinde.Onun için kimi büyük ülkeler bile çekiniyorlar, ürküyorlar. Türkiye, hep hasta olsun, düşkün olsun, muhtaç olsun istiyorlar.Türkiye, kendi milyar dolarlarını oraya buraya kaptırırken, hırsıza, vurguncuya, soyguncuya gitmesine çaresiz baka kalırken, üç - beş milyar doları borç olarak vermek için ülkenin anasından emdiği sütü burnundan getirip, binbir şart ileri sürüyorlar. Bütün bunlara rağmen, ülke ayakta, ülke capcanlı, dipdiri. Bu haliyle bile istikbal vaad ediyor.Ama ülke dışarıdakilerin yapamadığını, içeride kendi yetenekleriyle (?) beceriyor. Kriz üstüne, kriz üretip, günlerini, aylarını, yıllarını bu krizleri tartışarak, gerginlikler içinde, küskünlükler içinde tüketiyor.Hem içeride, hem dışarıda `borç namustur` deyip, borçlarını son kuruşuna kadar sektirmeden ödüyor. Oysa pek çok ülke `ödemiyorum, canımı mı alacaksın` dediğinde, hem borçlarını siliyorlar, hem de üste para veriyorlar.Onurlu, gururlu ülke, kendi aç kalıyor, ama borcunu ödüyor.Bütün bunlardan varmak istediğimiz nokta nedir, diye sorarsanız basit ve sade bir sonuç. Bu ülke, kriz yaratma, üretme alışkanlığından vazgeçse, en başta da siyasetçisi, günlük kriz sevdasından, histerisinden kurtulsa, emin olun kimse tutamaz.Ayağımıza bağ olan yine biz kendimiziz. (FİNANSAL FORUM)

Bu haberi okuyanlar bunları da okudu
 
  • BIST
  • DOLAR
  • EURO
  • ALTIN
9.080 Değişim: 3,10% Hacim : 97.150 Mio.TL Son veri saati : 18:05
Düşük 8.864 28.03.2024 Yüksek 9.080
Açılış: 8.864
32,3224 Değişim: 0,22%
Düşük 32,2225 28.03.2024 Yüksek 32,3526
Açılış: 32,2508
35,1040 Değişim: -0,05%
Düşük 34,8851 28.03.2024 Yüksek 35,2158
Açılış: 35,1216
2.300,13 Değişim: 0,99%
Düşük 2.270,83 28.03.2024 Yüksek 2.304,45
Açılış: 2.277,54
bigpara

Copyright © 2024 Tüm hakları saklıdır.
Hürriyet Gazetecilik Matbaacılık A.Ş.

YASAL UYARI:
Piyasa verileri Foreks Bilgi İletişim Hizmetleri A.Ş. tarafından sağlanmaktadır. Üye girişi yapılan Canlı Borsa sayfaları haricinde Hisse senedi verileri 15 dk gecikmelidir. Tahvil-Bono-Repo özet verileri her durumda 15 dk gecikmelidir.

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bununla beraber gerek site üzerindeki, gerekse site için kullanılan kaynaklardaki hata ve eksikliklerden ve sitedeki bilgilerin kullanılması sonucunda yatırımcıların uğrayabilecekleri doğrudan ve/veya dolaylı zararlardan, kar yoksunluğundan, manevi zararlardan ve üçüncü kişilerin uğrayabileceği zararlardan dolayı Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık A.Ş hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

BIST isim ve logosu "Koruma Marka Belgesi" altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez.

BIST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BIST'e ait olup, tekrar yayınlanamaz.