Ekonomide Büyüme Hızlanıyor

Türkiye ekonomisinin büyüme oranı hızlanıyor. Temmuz-ağustos aylarını kapsayan dönemde yüzde 6.9 olarak gerçekleşen gayri safi milli hasıladaki büyüme hızı ilk dokuz aylık dönem için de yüzde 5.4`e ulaştı. Milli gelirdeki büyümeyi, ticaret, sanayi ve inşaat sektörlerindeki canlanma ile ithalattaki hızlı artış ateşledi. 1999 yılı için daha önce yüzde 6.4 olarak açıklanan milli gelirdeki küçülme oranı ise yüzde 6.1 olarak revize edildi ve kişi başına gelirin 1999 yılında 2 bin 880 dolar olduğu hesaplandı.

DİE`nin hesaplamalarına göre bu yılın üçüncü çeyreğinde gayri safi milli hasıla cari fiyatlarla, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 54.4 oranında artarak 40 katrilon 81.3 trilyon lira olarak gerçekleşti. 1987 yılı sabit fiyatlarıyla ise yüzde 6.9 oranında artan GSMH 38.1 trilyon lira düzeyinde hesaplandı. Üçüncü çeyrekte gayri safi yurt içi hasılada sabit fiyatlarla yaşanan büyüme ise yüzde 7.4 olarak gerçekleşti. Temmuz-eylül döneminde tarım sektörü yüzde 1.9 oranında büyürken, sanayii sektörünün yarattığı katma değerdeki artış yüzde 9.8, inşaat sektöründeki yüzde 7.9 ve ticaret sektöründeki yüzde 12.2 olarak hesaplandı. İthalat vergisi ise yüzde 25 oranında artış kaydetti.

Geçen yılın üçüncü çeyreğinde türkiye ekonomisi Marmara depreminin de etkisiyle yüzde 7.6 oranında küçülmüştü.

Dokuz aylık büyüme

Milli gelir, bu yılın birinci üç aylık döneminde yüzde 4.1, ikinci çeyreğinde yüzde 4.6 oranında büyüme kaydetmişti. Üçüncü çeyrekte ulaşılan yüzde 6.9 oranındaki büyümeyle birlikte yılın ilk dokuz ayında sabit fiyatlarla toplam büyüme yüzde 5.4`e ulaştı.

Bu dönemde gayri safi milli hasıla cari fiyatlarla ise yüzde 61.9 artarak 88 katrilyon 576.1 trilyon liraya ulaştı. Dokuz aylık GSMH 1987 yılı fiyatlarıyla 89.3 trilyon lira olarak gerçekleşti. Dokuz aylık dönemdeki zımmi fiyat deflatörü ise (ortalama enflasyon) yüzde 53.6 olarak hesaplandı.

Ocak-eylül döneminde gayri safi yurt içi hasıladaki büyüme ise yüzde 6.5`e ulaştı.

Dokuz aylık dönemde, tarım sektörünün büyüme hızı yüzde 1.8 olurken, sanayi sektörünün yarattığı katma değer yüzde 5.7 arttı. İnşaat sektörunde yüzde 3.6 olan dokuz aylık büyüme ticaret sektöründe yüzde 11.1`e ulaştı. Bu dönemde, ulaştırma ve haberleşme sektörü yüzde 4.4, mali kuruluşlar yüzde 1.9, serbest meslek ve hizmetler yüzde 5.2, devlet hizmetleriy üzde 2.2, kar amacı olmayan kuruluşlar (Dernek ve vakıflar) yüzde 0.4 büyüdü. İthalat vergisindeki artış ise yüzde 27.7`ye ulaştı.

1999 rakamları revize edildi

DİE, 1999 yılına ilişkin olarak daha önce açıkladığı GSMH gelişmeleriyle ilgili oranları da revize etti. Buna göre daha önce yüzde 6.4 olarak açıklanan 1999 yılında GSMH`de yaşanan küçülme oranı yüzde 6.1 olarak düzeltildi. Düzeltilmiş verilere göre 1999 yılında Türkiye`nin GSMH`si cari fiyatlarla 78 katrilyon 283 trilyon lira oldu. Cari fiyatlarla yüzde 46.3 artan GSMH zımmi fiyat deflatörü (ortalama enflasyon) ise yüzde 55.8 olarak düzeltildi.

Buna göre 1999 yılı birinci çeyreğinde Türkiye ekonomisi yüzde 7.9, ikinci çeyrekte yüzde 3.7, üçüncü çeyrekte yüzde 76 ve dördüncü çeyrekte ise yüzde 4.9 oranında küçüldü.

Kişi başına gelir 2 dolar arttı

DİE`nin daha öne 2 bin 878 dolar olarak açıkladığı 1999 yılında kişi başına düşen milli gelir miktarı da bu düzeltmeye uygun olarak 2 bin 880 dolar olarak değiştirildi. 1999 yılında kişi başına gelirde yüzde 11.5 oranında azalma yaşandığı belirlendi. (ANKA)