`Dolar 1.45`e oturursa ithalatçı oluruz`

İhracatçılar, dolar kurunun neredeyse 1.45`lere düşmesiyle adeta şoka girdi

Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz`ın yaklaşık 9 aylık bir<ımg hspace="10" vspace="5" align="right" src="http://i.bigpara.com/i/55big/ihracatithalat.jpg">aradan sonra döviz alım ihalelerine tekrar başlama kararı almasıyla ümitlenen ihracatçılar, dolar kurunun neredeyse 1.45`lere düşmesiyle adeta şoka girdi.

Aram Ekin Duran / REFERANS

Düşük kur-yüksek faiz sarmalının dayanılmaz bir noktaya geldiği uyarısında bulunan ihracatçılar, dolar kurunun 1.45-1.50 aralığında kalması halinde ithalatın patlama yapacağı, ihracatçı şirketlerin de ithalata yöneleceği uyarısında bulundu. Merkez Bankası`nın günlük 30 milyon dolar, opsiyonlu 60 milyon dolar olarak belirlenen döviz alımlarının derde deva olmaktan uzak olduğunu dile getiren ihracatın kurmayları, Yüksek döviz alımları olmadıkça, faizler düşmedikçe sırtımızdaki yük kalkmayacak görüşünde birleştiler.

Küresel krizin tüm dünyada yarattığı talep darlığı nedeniyle zor günler geçiren ihracatçı dolar kurunda 1.50 seviyelerinden şikâyet ederken, kurun 1.45`lere gerilemesi ile şaşkına döndü. Ocak 2009`dan bu yana ihracatta yüzde 31,5 oranında düşüş yaşanırken, geriye dönük bir yıllık ihracat ise yüzde 20,37 gerileme gösterdi. Tüm bu olumsuzluklara rağmen temmuz ayında yakalanan nispi iyileşme ile moral bulan ihracatçılar, dolardaki düşüşün geçici olmasını umuyor. Bu dönemde Merkez Bankası`nın döviz alımlarında daha radikal davranması gerektiğine işaret eden Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, Merkez Bankası`nın krizden önce 76 milyar dolar seviyesinde bulunan döviz rezervinin 65 milyar dolara kadar gerilediğine dikkat çekerek, Bu tür sıkıntılı dönemler için `Merkez`in güçlü rezervlere ihtiyacı var. Bunu iyi fiyatlarla piyasadan toplayabilir. Ama 30 milyon dolarlık alımlarla bu mümkün gözükmüyor dedi.
 
Kurdaki düşüşün şakası yok

Şu anda Türkiye`ye gelen dövizin tamamen spekülatif olduğunu dile getiren Büyükekşi, Bu paralar tamamen kâr amaçlı geliyor. Ülkemizde herhangi bir üretime, yatırıma dönüşmüyor. Faizlerde radikal bir adım atılması gerektiğini düşünüyorum. Dolarda 1.60`ın üzerini talep ediyoruz. Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz`ın piyasaya sözlü müdahale yapmasını bekliyoruz. Piyasada spekülatif hareket yapanlar, ellerinin yanacağını bilmeli. Yoksa Türkiye bu işten büyük zarar görecek, bu işin şakası yok diye konuştu.

Bu kadar fazla oynayan bir dolar kuruyla uzun vadeli ihracat stratejisi kurmanın mümkün olmadığını vurgulayan İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Murat Akyüz de Dolar kuru biraz daha düşerse, hep beraber ithalatçı şirketlerimizi kurup yurtdışından ithalata başlayacağız dedi. Dolarda 1.65 seviyesinin ithalata teşvik primi anlamına geldiğini öne süren Akyüz, Kötünün en iyi ayı geçen aydı. Ama şimdi dolar kurunun düşmesinin sıkıntısını Türkiye çok ciddi şekilde çekecek. 1.45`i aklımıza bile getirmek istemiyorduk ama başımıza geldi şeklinde konuştu.
 
Bu gidişle ithalat patlama yapar

Orta Anadolu Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği Başkanı Adnan Dalgakıran ise böyle sıkıntılı bir ortamda Merkez Bankası`ndan küçük değil, çok ciddi müdahaleler beklediklerinin altını çizdi. Euronun 2.25, doların ise 1.60`ın altına düşmemesi gerekiyor diyen Dalgakıran, enflasyon ve faizlerin düştüğü bir dönemde dövizin mutlaka yukarı çekilmesi gerektiğine işaret etti. Gerekli önlemlerin alınmaması halinde ithalatın patlama yapacağı uyarısında bulunan Dalgakıran, şöyle konuştu: Firmalarımızın özkaynaklarında ciddi daralma oldu. Firmalarımız şu an üretemez haldeler. Döviz de şu haliyle kalırsa, biz ithalat yaptığımız ülkelerin ekonomisini canlandırmaktan başka bir şey yapamayız. Merkez Bankası çok acil bir şekilde bu konuda önlem almalıdır. Döviz alım ihalelerinde 30 milyon dolarlık alımla hiçbir şey olmaz. Şu an piyasada müthiş döviz var. 4-5 gün içinde 1 milyar dolar piyasadan çekilmeli. Faizler ise enflasyonun en fazla 2 puan üzerinde kalmalı.
 
Dövize müdahalede geç kalındı

Merkezin dövize müdahalede geç kaldığını savunan Akdeniz İhracatçı Birlikleri Başkanı Bülent Aymen ise Şu anda piyasanın bu olaya ani refleks vermemesinin ardında da bu gecikme yatıyor dedi. Döviz alım ihalelerinin en az günlük 100 milyon dolar için yapılması gerektiğini vurgulayan Aymen, Merkez`in piyasaları hareket ettirmek için yakında ilan ettiği alım rakamını artıracağını tahmin ediyorum. Doların 1.45`lere inmesi ihracatçıyı çok kötü etkiliyor. Artık yıllık, aylık değil günlük ihracatlara bakar hale geldik. Tarımda alımlar başladı, bu durumda fiyatlandırma yapmakta çok zorlanıyoruz diye konuştu. 
 
İhracatçı ne diyor
 
Mehmet Büyükekşi
MB, spekülatöre müdahale etmeli

Dünyada sıfıra yaklaşan faizler, oralardaki sıcak parayı Türkiye`ye çekiyor. Bu paralar ülkemizde yatırıma dönüşmüyor. Merkez, piyasada spekülatif hareket yapanları uyarmalı.
 
Adnan Dalgakıran
30 milyon dolarla hiçbir şey olmaz

Döviz de şu haliyle kalırsa biz ithalat yaptığımız ülkelerin ekonomisini canlandırmaktan başka bir şey yapamayız. Döviz alım ihalelerinde 30 milyon dolarlık alımla hiçbir şey olmaz.
 
Murat Akyüz
Bu kurla strateji oluşturulamaz

Dolar kuru biraz daha düşerse, hep beraber ithalatçı şirketlerimizi kurup yurtdışından ithalata başlayacağız. Bu kadar oynak kurla ihracat stratejisi oluşturulamaz.
 
Bülent Aymen
Dövize müdahale için geç kalındı

Merkez Bankası, dövize müdahale etmekte geç kaldı. Artık yıllık, aylık değil günlük ihracatlara bakar hale geldik. Tarımda fiyatlandırma yapmakta çok zorlanıyoruz. 
 
İhracatçı ne istiyor

Dolar kuru 1.55-1.70 seviyelerine çekilmeli

Euro kuru 2.25`in altına düşmemeli

Faizler yıllık enflasyonun en fazla 2 puan üzerinde olmalı

Döviz alımlarında günlük 100 milyon dolara çıkılmalı

Piyasadaki spekülatif hareketler engellenmeli