Dunyanin en buyukyazilim sirketi Microsoft`un antitrost yasalarini ihlal etmesi ve ABD`de mart ayi tuketici fiyatlari yuzde 0.7 artmasinin ardindan Dow Jones ve teknoloji hisselerinin islem gordugu Nasdaq borsasindaki dusus, dun beklendigi gibi piyasalarda domina etkisi yaratti. Uzakdogu ve Avrupa borsalari sallandi. Asya`nin en buyugu Tokyo Borsasi`nda Nikkei Endeksi dun kapanista 1,426.04 puanlik, yuzde 6.98`lik siddetli bir azalisla tarihinin besinci buyuk dususunu yasayarak 19,008.64 puana geriledi. Bolgenin diger lider borsasi Hong Kong`da temel gosterge Hang Seng Endeksi gun icinde 1,185.96 puan, yuzde 7.35 dususle 14,956.80 puana kadar gerilerken, kayiplar domino etkisiyle devam etti ve diger Asya borsalarinda da ilk seanslarda yuzde 11`e varan buyuk dususler yasandi. Cuma gunku dususun ardindan Nasdaq Vadeli Islemler Piyasasi`nda ibrenin son olarak eksiyi gostermesi ABD hisselerindeki dususun devam edecegi yonundeki beklentilere yol aciyor. ABD hisselerindeki dusus AB`nin tek para birimi Euro`nun dolar karsisinda bir miktar yukselmesine neden olurken, Euro/Dolar paritesi halen 0.9650`de bulunuyor. Analistler, Tokyo Borsasi`nda dun yasanan dususun tahminlerin uzerinde gerceklestigini bildirirken, borsanin bundan sonraki seyrinin nasil bir yon izleyecegi konusunda farkli gorusler bulunuyor. Bazi yatirimcilar dususun devam edecegini dusunurken, digerleri Wall Street`teki dususun asiri degerlenen borsanin kendini duzeltmek icin gecikmis bir tepkisi olduguna, Tokyo Borsasi`nin da cabucak toparlanacagina inaniyor. Maliye Bakani Kiici Miyazava, Japon ekonomisindeki duzelmenin devam ettigini soyleyerek borsadaki dususun kendisini fazla kaygilandirmadigini belirtti. Ekonomik Planlama Bakani Taici Sakaiya da, aceleyle duzenledigi basin toplantisinda, borsayi desteklemek icin olaganustu onlemler alinmasina gerek olmadigini ifade etti. Yatirimcilarin kaygilarina ragmen, iktisatcilar, piyasalardaki calkantilarin, krizden cikan Asya ekonomileri uzerinde yapacagi etkiler konusunda kotumser degil. Iktisatcilar, Asya ekonomilerinin 1997-1999 krizinden sonra temel ekonomik yapilarinda onemli iyilestirmeler yaptiklarini, bu nedenle, ABD ekonomisinde borsadaki dususu izleyecek bir yavaslamanin, bolge ekonomileri uzerinde buyuk olumsuz etkilerinin olmayacagini dusunuyorlar.
Avrupa`da borsalar yuzde 3 deger kaybetti: Wall Street`te neler olacagi yonundeki gergin bekleyis, Avrupa`da hem yeni ekonomi hem de eski ekonomi hisselerini vurdu. Medya, banka ve perakende satis gruplarinin hisseleri gun ortasinda sirasiyla yuzde 4.9, yuzde 3.7 ve yuzde 3.5 oranlarinda dusus gosterdi. Avrupa borsalari dun, acilista buyuk bir dusus yasamasinin ardindan, sabah seansinin sonlarina dogru toparlanmaya basladi. Wall Street`te neler olacagi konusunda tedirgin bir bekleyis icinde olan Avrupa borsalarinda yaklasik yuzde 3`luk bir gerileme gozlenirken, yatirimcilarin riskli kagitlari elden cikarmaya baslamasi nedeniyle altin, Isvicre Franki ve hukumet tahvilleri deger kazandi. Avrupa`nin en buyuk borsalarindan Londra`da FTSE 100 endeksi yuzde 3.4, Frankfurt DAX endeksi yuzde 2.7 ve Paris`te CAC endeksi yuzde 2.5 oraninda geriledi. Avrupa`da en cok deger kaybeden hisselerin basinda Ingiltere`nin onde gelen bankalarindan Royal Bank of Scotland geliyor. Grubun hisseleri yatirimcisina yuzde 6.5`lik kayip verdirirken, Ingiliz telekomunikasyon grubu Vodafone Airtouch`in hisseleri yuzde 5.5 ve dunyaca unlu Nokia firmasinin hisseleri yuzde 3.3 oraninda deger kaybetti. (DUNYA)