Türkiye Afganistan`a yardıma hazır

Cumhurbaşkanı Sezer, EİT`nin Afganistan`ın yeniden yapılanmasına yönelik çalışmalara somut katkılarda bulunmasını içtenlikle istediklerini söyledi

Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı`nın (EİT) Afganistan`ın yeniden yapılanmasına yönelik çalışmalara somut katkılarda bulunmasını içtenlikle istediklerini söyledi.

EİT Doruk Başkanlığı`nı İran Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi`den devralan Cumhurbaşkanı Sezer, Çırağan Sarayı`nda gerçekleştirilen Ekonomik İşbirliği Teşkilatı 7. Devlet Başkanları Doruk Toplantısı`nda, Anadolu Ajansı ve TRT dışındaki basına kapalıgerçekleştirilen oturumunda bir konuşma yaptı.

Konuk devlet başkanları ve temsilcilerini İstanbul`da görmekten büyük mutluluk duyduğunu belirten Sezer, 1990`lı yılların başında Avrasya`da yaşanan tarihsel gelişmelerin, uluslararası topluma göreli bir özgürlük ortamını da beraberinde getirdiğini vurguladı.

Sezer, bu yeni koşulların, bağımsızlığını yeni kazanmış Azerbaycan, Türkmenistan, Özbekistan, Kırgızistan, Kazakistan ve Tacikistan`ın yanı sıra Afganistan`a da, örgüte katılma olanağı sağladığını kaydetti.

Ahmet Necdet Sezer, örgütün 1992 yılında doğuya ve kuzeye doğru genişleyerek, bu yedi ülkeyi bünyesine almasının 10`uncu yıldönümünü kutladıklarına işaret ederek, konuşmasına şöyle devam etti:

``Son 20 yıl içinde dünyamız küreselleşme sürecinden geçmekte ve bu olgu sürekli ivme kazanmaktadır. İleştişim ve bilişim teknolojilerinde yaşanan başdöndürücü gelişmeler, sermayenin ulusal sınırları aşarak yer değiştirmesi, uluslararası ilişkilerde karşılıklı bağımlılığı ve dayanışmayı zorunlu kılmaktadır.

Küreselleşme sürecinin sağladığı olanaklardan etkili biçimde yararlanmak ve bu sürecin olumsuz yönlerinden olabildiğince az etkilenmek için bölgesel ekonomik işbirliği düzenekleri çerçevesinde ilişkilerimizi daha da geliştirmemiz gerektiğine inanıyoruz.

Küreselleşmenin, gelişme yolundaki ülkeler üzerindeki etkilerinin, daha hakça ve toplumsal adalete uygun biçimde gerçekleşmesi içten dileğimizdir. Bugün küreselleşmenin nimetlerinin de getirdiği yükün eşit olmayan biçimde paylaşıldığı yönünde haklı kaygılar bulunmaktadır. Özellikle gelişme yolundaki ülkelerin ekonomik olanaklarını paylaşmalarının ve deneyim değişimi yoluyla bölgesel işbirliğini artırmalarının, küreselleşmenin olumsuz etkilerinden korunmada etkin bir yöntem olduğunu düşünüyoruz.``

YENİ OLANAKLAR VE SORUMLULUKLAR

Cumhurbaşkanı Sezer, 10 üyeden oluşan EİT`in 350 milyonluk nüfusa, 8 milyon kilometrekarelik bir alana ve önemli doğal kaynaklara sahip olduğunu kaydetti.

Çin Halk Cumhuriyeti`nin batı sınırlarından Balkanlar`ın doğusuna kadar geniş bir coğrafyayı kapsayan bu alanın bölgesel ekonomik işbirliği yönünden üyelerine geniş olanaklar sağladığını ifade eden Sezer, ``Ekonomik İşbirliği Teşkilatı`nın genişlemesi, üye ülkelere yeni olanaklar sağladığı gibi yeni sorumluluklar da yüklemektedir. Örgütün denize çıkışı olmayan yeni üye ülkelerin kalkınmalarına katkıda bulunması yönünde, haklı istek ve beklentiler vardır`` diye konuştu.

Sezer, örgütün yeni üyeleri arasındaki Afganistan`ın özel bir konumda olduğunu belirterek, Afganistan`ın son 20 yıl içinde yaşadığı kardeş kavgaları ve yabancı müdahaleler sonucu insan kaynaklarını önemli oranda yitirdiğini ve alt yapısının tamamına yakın bölümünün yıkıldığını dile getirdi.

Örgütün beş üyesinin Afganistan`la ortak sınırlara sahip olduğunu anlatan Sezer, Türkiye`nin de Afganistan`la ortak bir tarihi ve kültürü paylaştıklarını söyledi.

AFGANİSTAN`IN YENİDEN YAPILANMASI

Türkiye`nin ikili düzeyde Afganistan`ın yeniden yapılanma sürecine elinden geldiği ölçüde katkıda bulunduğunu vurgulayan Sezer, şöyle devam etti:

``Afganistan`ın barış ve istikrara kavuşması, kuşkusuz bu ülkede yoksulluğun ortadan kaldırılması ve sürdürülebilir bir kalkınmanın sağlanmasıyla yakından ilişkilidir. Afganistan`da kalıcı bir barışın kurulmasının bölgemizin barışına olduğu kadar dünya barışına da önemli katkı sağlayacağına inanıyoruz.

Ekonomik İşbirliği Teşkilatı`nın, Afganistan`ın yeniden yapılanmasına yönelik çalışmalara somut katkılarda bulunmasını içtenlikle istiyoruz. Bu nedenle örgütün Afganistan`a yardım konusunda duyarlılık ve özenlehareket etmesinin yerinde olacağını değerlendiriyoruz.

Örgütün Afganistan`da uygulamayı düşündüğü tasarılarda da mutlaka Afganistan hükümetinin onayının alınması ve Afgan halkının önceliklerinin gözardı edilmemesi gereklidir. Ekonomik İşbirliği Teşkilatı, her şeyden önce uzumanlık alanına giren tasarıları gerçekleştirmeye yönelmelidir.

Örgütün Afganistan`daki tasarıları uluslararası toplumun bu ülkede sürdürdüğü çalışmaları tamamlayıcı nitelikte olmalıdır. Bu tasarıların ayrıca yapılabilir ve bankacılık yönünden geçerli olması üzerinde durulması gereken noktalardır. Bu tasarılar için bağışçı ülkeler ve uluslararası finans kuruluşlarıyla temas edilmesinin yararlı olabileceğini düşünüyoruz. Türkiye`nin bu ilkeler çerçevesinde Afganistan`a yardıma hazır olduğunu yinelemek isterim.``

HATEMİ:IRAK`A TEK TARAFLI HAREKATA KARŞIYIZ

İran Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi, Irak`a karşı herhangi bir tek taraflı harekata karşı olduklarını söyledi.

Hatemi, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) 7. Devlet Başkanları Doruk Toplantısı`nda yaptığı konuşmada, ``Bizler dünyada yine bölgemizde bir tehdit altındayız. Bunun mantık ve düşünce çerçevesinde halledilmesini beklemekteyiz`` dedi.

Terörizmin dünyanın bütün kaynaklarının kullanarak yok edilmesi gereken bir kötülük olduğunu dile getiren Hatemi, konuşmasını şöyle sürdürdü:

``Biz barış içinde yaşamalıyız. Günümüzde bütün dünya ve bölgemiz son derece tehlikeli bir girişimle karşı karşıya, tek yönlü bir girişim yine gerginlik yaratmaktadır. Filistin insanları yeni zorluklarla karşı karşıyadır. Tek yanlı yaklaşım tabii ki bir çelişkidir. Birleşmiş Milletler (BM) şartına ve uluslararası kabul gören çerçeveye ve başkalarının içişlerine karışmama prensibine de aykırı düşen bir olaydır.

Özgür ülkeler barışı kurmak ve barışı sürdürmek istemektedir. Dolayısıyla bizler Irak`a karşı herhangi bir tek taraflı harekata karşıyız. Bu konuda BM`nin oynaması gereken fevkalade önemli bir rol vardır. Bizler Irak halkının toprak bütünlüğünü ve egemenliğini korumak zorundayız. Uluslararası taahhütler ve BM kararlarına uymak gerekmektedir.``

Muhammed Hatemi, dünya çapında terörizmin halledilmesinin en temel arzularından olduğunu ifade ederek, bu doğrultuda bütün ülkelerin işbirliği içinde, barışçıl bir şekilde uluslararası davranış biçimlerine uygun hareket etmesi gerektiğini söyledi.

Hatemi, ``Hepimizin mesuliyeti gerginlikleri azaltmak ve yanlış anlamaları gidermek olacaktır, çatışma, zorbalık ve ayrımcı bir dünyadan uzaklaşma çabalarımız olacaktır. Dolayısıyla barış da gelişmenin kapısını açacaktır`` diye konuştu.

AFGANİSTAN ÖZEL FONU BİR AN ÖNCE HAYATA GEÇİRİLMELİ

İran Cumhurbaşkanı Hatemi, günümüzde ekonomik ve politik unsurlar ile bilgi teknolojisi alanlarındaki gelişmelerin ülkeler arasındaki sınırları kaldırarak, bunları kültürel sınırlar haline getirdiğini vurguladı.

``Güce dayalı ilişkiler, kendisini bilgi çağının getirdiği yazılımlara bırakacaktır`` diyen Hatemi, şunları söyledi:

``Otoriter rejim yerine ortaklık kavramı gelişecektir. Günümüzde küreselleşmenin, bölgeselleşmenin hiçbir tehdit edici unsuru yoktur. Bölgeselleşme ve küreselleşme sadece gelişme için yeni imkanlar yaratmaktadır. Bölgesel gelişmeler ayrılıkçılığı ortadan kaldırarak, yeni ufuklar açacak ve imkanlar sağlayacaktır. Bölgesel ekonomik entegrasyona yönelinecektir. Bu şekilde barış ve adalet temin edilecektir.``

Hatemi, EİT üyelerinin sorumlulukları ve zorluklarının bilincinde olduklarını kaydederek, Afganistan halkı için EİT bünyesinde de işbirliği yapılmasının beklendiğini ve Afganistan`ın yeniden yapılandırılması için oluşturulmasına karar verilen özel fonun da bir an önce hayata geçirilmesi gerektiğini bildirdi.

EİT üyesi ülkelerin ticaret bakanlarının özel bir toplantı ile biraraya gelerek, önümüzdeki 10 yılın hedeflerini belirlemeleri gerektiğini dile getiren Hatemi, bölgedeki mevcut kaynakların ancak üye ülkelerin birlikte çalışmalarıyla daha etkin kullanılabileceğine dikkat çekti.

Ticaretin geliştirilmesi, hizmet ve malların serbest dolaşımı için altyapının yeniden yapılandırılmasına ihtiyaç bulunduğunu belirten Hatemi, ulaştırma, elektrik ve güç şebekeleri ile diğer konularda yapılacak işbirliklerinin, bölge ülkelerinin halklarının güçlenmesine katkıda bulunacağını sözlerine ekledi.

PERVEZ MÜŞERREF: "KKTC HALKININ YANINDAYIZ"

Pakistan Devlet Başkanı Pervez Müşerref, KKTC halkının yanında olduklarını söyledi.

Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) 7. Devlet Başkanları Doruk Toplantısı`nda konuşan Pervez Müşerref, zirvenin modern medeniyetin tarihi bir dönemecinde yapıldığına işaret etti.

11 Eylül saldırılarının terörizm olarak toplumları tehdit eden bir olayın simgesi olduğunu vurgulayan Müşerref, terörizmin her türünü kınadıklarını belirtti.

Müşerref, komşuları Hindistan ile olan gerginliğe de değinerek, şunları kaydetti:

``Maalesef doğu komşumuz olan Hindistan, terörizmi bahane ederek Keşmir halkının bağımsızlık hareketini önlemeye çalışmaktadır. 700 bin kişilik bir güvenlik gücü, terörü bahane ederek son 10 yıl içinde 80 bin suçsuz kadın, erkek ve çocuğu öldürmüştür. Ve Keşmir halkının arzusu hilafına Hint istilası devam etmektedir. Hindistan uluslararası dikkati terör konusundaki uygulamalarından uzak tutmaya çalışmaktadır. Bir milyonluk gücü Pakistan sınırlarına yığmış ve buna savunma demiştir.`` İki ülke arasında yaşanan gerginliğin, çatışmaya dönüşmesi korkularını ortaya çıkardığına işaret eden Müşerref, ``Bizler Hindistan ile savaşı başlatmayacağız ama onlar savaş yaparsa kararlılıkla kendimizi çok ciddi şekilde savunacağız`` diye konuştu.

Azerbaycan`ın Dağlık Karabağ bölgesindeki şiddeti de kınayan Pervez Müşerref, sözlerini şöyle tamamladı:

``Biz Azeri halkının yanındayız. Aynı şekilde KKTC halkının yanındayız. Onların temel ve vazgeçilmez haklarını koruma ve güvenlik altına alma çabalarını destekliyoruz.``