Mağazada hırsız var

Güvenlik sistemlerinin her geçen gün çeşitlenmesine karşın, hırsızlık olayları engellenemiyor. Yapılan bir araştırma bilinenin aksine hırsızlık vakalarında elemanların payının müşterilerden daha çok olduğunu ortaya koydu.


Perakendecilik sektöründe yaşanan hızlı gelişmeye paralel olarak güvenlik sistemleri de her geçen gün çeşitleniyor. Gerek mağazalar gerek şirketler en modern güvenlik teçhizatlarını kullanmaya çalışıyor. Fakat buna rağmen güvenlik konusunda tam bir başarı sağlandığından söz etmek ne yazık ki mümkün değil.
Elektronik güvenlik sistemleriyle dünyanın 113 ülkesinde faaliyet gösteren Sensormatic, araştırma ve geliştirme çalışmalarına yön vermek üzere, perakende sektöründe yapılan anket ve araştırmalara destek veriyor. Sensormatic’in son olarak yaptırdığı bir araştırma ilginç sonuçlar ortaya koydu. Perakende sektöründe ortaya çıkan envanter kayıpları çok yüksek rakamlara ulaşıyor. Bu kayıplara yol açan nedenler ise çok daha dikkat çekici. Perakende sektöründe hem eleman hem de müşteri hırsızlıkları oldukça yaygın.


Geniş çaplı olarak yapılan araştırmalar stoklarda çıkan açıkların yüzde 44 oranında eleman hırsızlıklarından, yüzde 32.7 oranında ise müşteri hırsızlıklarından kaynaklandığını ortaya koyuyor. İdari hatalar yüzde 17.5’lik bir kayba yol açarken, satıcıların yaptığı dolandırıcılıkların yol açtığı kayıp yüzde 5.1’lik bir oranı oluşturuyor. Stok kayıpları perakende sektörünü her yıl, toplam satışların yüzde 1.69’u oranında zarara uğratıyor. Sağlık ve güzellik ürünleriyle ilaçların ilk sırada olduğu hırsızlık olaylarında CD, tütün ürünleri ve giysiler diğer cazip seçenekleri oluşturuyor. Avrupa ve Amerika perakende sektöründe, eleman hırsızlığından doğan kayıpların yıllık 29 milyar dolara, müşteri hırsızlığından doğan kayıpların ise yıllık 17 milyar dolara ulaştığı belirtiliyor. Birleşik Devletler Ticaret Departmanı (U.S. Dept. Of Commerce) tarafından yapılan bir araştırmaya göre de toplam eleman sayısının üçte biri, bir biçimde hırsızlık yaparak stok kaybına yol açıyor.
Diğer yanda, araştırmalar, güvenlik önlemlerinin müşterilerde gözetlenme ve kontrol duygusu gibi olumsuz psikolojik etkiler yarattığı yolundaki önyargının doğru olmadığını kanıtlıyor. Müşteriler güvenlik sisteminin huzurlu bir alışveriş ortamı sağladığı inancındalar. Ancak bir mağazada güvenlik sisteminin bulunup bulunmaması tercihleri belirlemede fiyat ve alışkanlık gibi etkenlerin gerisinde kalıyor.


Perakende sektöründe hırsızlıkları minimuma indirmek için alınan en etkili önlemlerden birini CCTV elektronik güvenlik sistemi oluşturuyor. Sensormatic tarafından üretilen CCTV, 3 bin 400 mağazada yapılan araştırmalara göre, son derece caydırıcı bir etkiye sahip bulunuyor. Yaygın biçimde kullanılan diğer bir sistem ise üretimde etiketleme sistemi. Sensormatic Global Üretim Etiketleme Bölümü Başkan Yardımcılığı görevinde bulunan Joe Ryan’ın yaptığı açıklamaya göre, ‘üretimde etiketleme sistemi’ perakendeciler için önemli bir avantaj oluşturuyor ve satışları artırırken hırsızlığı azaltıyor. Türkiye’de Türk-Amerikan ortak yatırımı olarak hizmet veren Sensormatic Güvenlik Sistemleri A.Ş. perakende, ticari ve endüstriyel marketler için elektronik güvenlik ve üretimde etiketleme sistemlerinde tüm global güvenlik sistemlerinde olduğu gibi en güvenilir biçimde hizmet veriyor.


ŞİRKETLERİN GÜVENLİK STRATEJİLERİ:

Artan kayıplar firmaları değişik önlemler almaya itiyor. Bunlardan biri olan ve perakendecilik sektöründe hizmet veren Gima, güvenlik şirketini seçerken her mağaza açılışından önce çeşitli firmalardan teklif alıyor. Şirket son olarak Batıkent Gima mağazasında Oral Güvenlik ile çalışıldı. Gima mağazalarında çok çeşitli güvenlik sistemleri kullanıyor. Şirket bazı mağazalarında ve depolarında yangın ihbar sistemi, hırsızlık sistemi, fiili güvenlik ve kamera kontrol sistemi kullanıyor. Yangın ihbar ve hırsızlık sistemleri güvenlik firmasının merkezine bağlı olup, iş merkezi içinde bulunan mağazalarda iş merkezinin güvenlik sistemine de bağlanıyor. Bazı mağazalarda ise kasa çıkışı elektronik hırsızlık sistemi kullanılıyor. Gima’nın güvenlik konusunda kullandığı cihazlar işe şöyle sıralanıyor: Pır, dedektörler, dahili ve harici sirenler, yangın dedektörleri, sabit sıcaklık dedektörleri, kasa arkası elektronik metal kapı ve tüm mağazalarda metrekare olarak hesaplanan sayıda KKT tozlu ve karbondioksit gazlı yangın tüpleri. Gima yetkililerinin verdiği bilgiye göre, Gimamağazalarında en çok tekel ürünleri, jilet, parfüm, sakız, şekerleme ve prezervatif ürünlerinde hırsızlık oluyor.


D&R Profilo Mağaza Müdürü Rana Sağır, mağazalarından en çok cd, dvd ve kitap gibi ufak tefek malların çalındığını belirtiyor. Şu ana kadar mağazalarında çalışan satış görevliler ile hırsızlık konusunda herhangi bir problem yaşamadıklarını belirten Sağır, ancak çalışanların mağazaya giriş ve çıkışlarında kontrol edildiğini vurgulama gereği hissediyor. D&R Profilo Mağaza Müdürü Rana Sağır’ın verdiği bilgilere göre, güvenlik konusunda müşterilerden gelen en büyük şikayetlerin başında bir başka mağazadan aldıkları bir ürünün barkotunun kendi mağazalarına girişi sırasında çalması oluyor. Bir mağazanın güvenliğinin metrekaresine göre değiştiğini belirten Rana Sağır, ürünlerde kullanılan etiketler için ayda ortalama 700 ile 800 milyon arasında değişen ödeme yaptıklarını vurguluyor. Görüldüğü gibi özellikle perakendecilik sektöründe hizmet veren mağazalar güvenlik konusuna gereken önemi vermeye çalışıyorlar. Fakat müşteriler bu konuya biraz da doğal olarak kendi açılarından da bakıyorlar. Ve haliyle de şikayetler listesi iyice kabarıyor. Bu şikayetlerin belki ilk sıralarında olmasa da önemli bir bölümünü teşkil eden güvenlik cihazlarının insan sağlığını tehdit eden yanları geliyor.


Geçtiğimiz günlerde Türkiye’nin en ünlü marketler zincirlerinden birisine bir müşterisi tarafından gönderilen bir şikayet mektubu elimize geçti. Şikayet mektubunda ışın sistemi ile çalışan elektronik sistemlerin kalp hastaları için oldukça büyük problemler yarattığı belirtiliyor. Ayrıca bu sistemlerden geçmesi sağlığı açısından sorun olan müşterinin her alış verişinde güvenlik görevlileriyle tartışmaya girmek durumunda kaldığı belirtiliyor.Görüldüğü gibi firmalar mağazalarının güvenliği için milyarlarca lira harcasalar dahi hem kendi problemleri, hem de müşterilerin sorunları tam olarak çözülmüş değil. Belki ilerleyen teknolojiyle her iki kesim açısından da sorunlar son bulur.