Özelleştirmelerde Bahar Yorgunluğu
Telekom`un Değeri
Türk Telekom’un mali yapısı incelendiğinde bu yıl için ciro hedefinin3.5 milyar dolar olduğunu , 1999 yılını 4.5 milyar $ ciro, 500 trilyon lira karla kapattığını; 1998 yılı cirosunun4.5 milyar $, karının 800 trilyon lira olduğunu görülmekte. 1999’daki bu kar düşüşünün nedeninin hazineye ödenen fon payının %10’dan %15’e çıkması ve 450 milyon $ tutarındaki santral yatırımı yapılması gösterilmekte. Halen Telekom’un 18.1 milyon telefon abonesi bulunmakta ve 20 milyonluk da hat kapasitesi bulunmaktadır. Türk Telekom’a bugün itibariyle biçilen değer %20’si itibariyle 2.3 milyar $’dır. Bu değerin gün geçtikçe düştüğünü açıkça söylemek mümkün şöyle ki 1998 tarihinde Koç grubu iş geliştirme koordinatörü Ali Koç TürkTelekom’a 5-15 Milyar $ arası bir fiyatın uygun görüldüğünü açıklamaktaydı. 1994 yılında bu değer 30 milyar $’dı. Bu fiyat düşüşünün sebebi olarak Telekom hisse piyasasının modasının geçmekte olduğu ve piyasadaki kapasite fazlasının piyasayı doyurduğu söylenebilir.Aynı şartların 1970’lerde çelik sanayiinde,1980’lerde havayollarında,1990’larda inşaat sanayiinde yaşanması piyasanın başlangıç dönemlerinde oluşan aşırı talebin arzın yükselmesiyle karşılanarak gittikçe düştüğünü göstermekte ve bu da şirketlerin karını azaltmakta.
Piyasa Doymuş Durumda
Türk Telekom’un hernekadar piyasadaki talep azalışına rağmen 1800 GSM hattı ve 3. nesil cep telefonları gibi teknolojik gelişmelere bağlı olarak değerini belliseviyede koruması öngörülebilir.Nitekim dünyadaki gelişmeler GSM kullanıcısı bakımından doymamış bir pazar olan ABD’nin dahi, Avrupalı telekom şirketlerinin ilgisini çekmekte olduğunu buna örnek olarak Deutsche Telekom’un ABD’li telekom şirketi VoiceStream’i değerinin üç katını ödeyerek satın alması gösterilebilir. Telekomünikasyon şirketlerinin birleşmeleri,bir şirkette azınlık hisseye sahip şirketin bu hisselerini kaybedebileceğinin gündeme gelmesipotansiyel telekomünikasyon yatırımcılarının çoğunluk hisseleri veya tam yönetim hakkı aramalarına neden olmakta. Bir başka sebep cep telefonları ile de internete bağlanılması, kablolu hatların değerini düşürmekte. Aynı zamanda teknoloji şirketlerinin hisselerindeki düşüş, yabancıları korkutmakta. Bunların Telekom özelleştirmesinde esas sorunu teşkil ettiğini söylemek mümkün buna bağlı olarak Türkiye’de süregelen yabancı sermayeye karşı olan isteksizlikle açıklanabilecek Telekom özelleştirilmesinde kaybedilenin zaman ve para olduğu söylenebilir