Zeytinyağı üste çıktı
İhracat yılsonunu 30 milyar dolarla kapatacak görünüyor. Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) kayıtlarına göre 10 aylık artış yüzde 14.8 oldu. Bu yılın ocak-ekim döneminde toplam ihracat 25 milyar 758 milyon dolar olarak gerçekleşti. Devalüasyonla birlikte yükselen bir artış grafiği gösteren ihracat Ekim ayında bir önceki aya göre yüzde 20.8 artarak 2 milyar 855 milyon doları buldu. Geçen ay en büyük artış ise yüzde 968.3 artışla 1.4 milyar dolardan 15.4 milyon dolara çıkan zeytin ve zeytinyağı oldu.
Geçen yıl ihracat ekim ayında 2 milyar 364 milyon dolar, ocak-ekim döneminde ise 22 milyar 446 milyon dolar olarak gerçekleşmişti. TİM’in araştırmasına göre 1 Kasım 2000-31 Ekim 2001’i kapsayan bir yıllık dönemde ihracat yüzde 11.2 artarak 30.5 milyar dolara ulaştı. Yılsonu rakamlarının da 30 milyar doları bulması bekleniyor.
TİM Başkanı Oğuz Satıcı, ihracat rakamlarıyla ilgili olarak yaptığı değerlendirmede, “Bu rakamlar gösteriyor ki ekonominin dinamosu dış satım oldu. Ülke ekonomisinin içinden geçtiği zor dönemde talep daralması ve imalat sanayindeki küçülme eğilimi içerisinde iç pazardan ümidini kesen dış piyasaya yöneldi. Ancak altının çizilmesi gereken bir husus da ihracat artışında bizim aylarca önceden belirttiğimiz gibi devalüasyonun sınırlı bir etkisinin olduğu artık herkes tarafından kabul edilmeye başlandı” dedi.
2000’de yüzde 3.8 büyürken, bu yıl yüzde 1.3 büyüyen dünya ekonomisi ve daralan dış pazarlar göz önüne alındığında ihracattaki artışın daha da önemli olduğunu belirten Satıcı, şöyle devam etti:
“Türkiye hala pazarlarını kaybetmedi. Ancak değer bazındaki artış ile miktar bazındaki artış oranının dengeli olmadığı da ortada. Bu noktadan yola çıkarak ihracata yönelik imalat sanayinin gerçekçi kur politikaları ile desteklenmesinin, dolaylı vergilerin azaltılarak üretimin canlandırılmasının gereği ortada. Türkiye’nin çıkışı sadece mali piyasaların düzelmesine yönelik önlemlerle çözülemeyeceği gerçeğinin görülmesi gerekir. Ekonomik kriz çıkmazından kurtuluş üretmek ve ihraç etmekten geçiyor.”
İhracatı en çok artanlar
Ürün 2000 2001 Değişim (Yüzde)
(Ocak-ekim/ Milyon dolar)
Zeytin ve zeytinyağı 24.5 124.1 406.3
Taşıt araç. ve yan san. 2.149 3.255 51.4
Fındık ve mamulleri 461.9 625.1 35.3
Yaş meyve-sebze 318.7 374.0 17.4
Canlı hayvan ve su ür. 141.1 179.1 26.9
Ağaç ve orman ür. 360.7 456.9 26.7